Ρόδη Κράτσα Ευρωβουλευτής – Αντιπρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου 2007-2012

«Αυξανόμενη η σημασία του ασφαλιστικού κλάδου για την κοινωνία»

Συνέντευξη στη Σούλα Κορμά.

Ζητήματα που απασχολούν τον κλάδο της ιδιωτικής ασφάλισης είχαμε την ευκαιρία να θέσουμε στην Ευρωβουλευτή – Αντιπρόεδρο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου 2007-2012, κα Ρόδη Κράτσα, η οποία αρκετές φορές έχει εστιάσει την προσοχή και το ενδιαφέρον της και στα ασφαλιστικά δρώμενα της χώρας μας, θέτοντας σχετικές κοινοβουλευτικές ερωτήσεις.  
Η κα Κράτσα επισημαίνει την αυξανόμενη σημασία του ασφαλιστικού κλάδου για την κοινωνία, γεγονός που, μεταξύ άλλων, επιβάλλει τη διαμόρφωση ενός αποτελεσματικού πλαισίου εποπτείας. Οι εμπλεκόμενοι φορείς της Ε.Ε., όπως μας αναφέρει, αναγνωρίζουν ότι θα πρέπει να υπάρξει ξεκάθαρη αποτύπωση των ιδιαιτεροτήτων του ασφαλιστικού κλάδου και να συνεκτιμηθούν όλες οι κρίσιμες και ευαίσθητες παράμετροι.
Απαντώντας σε ερώτημά μας σχετικά με την Οδηγία Solvency II, αξιοσημείωτη είναι η θέση της, ότι θα πρέπει να ληφθούν υπόψη οι ιδιαιτερότητες των οικονομιών που δοκιμάζονται σκληρά, όπως είναι και η ελληνική, προκειμένου να μην υπάρξει επιβάρυνση, άνιση διάχυση ή μετακύλιση του κόστους εις βάρος του καταναλωτή ή και των μικρότερων εταιρειών και, κατά συνέπεια, επιδείνωση της θέσης των ελληνικών ομίλων στον ευρωπαϊκό χάρτη, σε όρους ανταγωνισμού.
Μιλώντας μας για την ελληνική προσπάθεια εξόδου από την κρίση, δηλώνει πιο αισιόδοξη σήμερα για τη θέση της Ελλάδας στην Ευρώπη, καθώς έχουν δημιουργηθεί νέα δεδομένα και νέες συνθήκες, δεν παραλείπει, όμως, να υπογραμμίσει ότι το κόστος για την κοινωνία είναι τεράστιο, δυσβάσταχτο και αντιπαραγωγικό.

Οι ρυθμιστικές πρωτοβουλίες για τη μείωση του συστημικού κινδύνου

Οι ρυθμιστικές πρωτοβουλίες που βρίσκονται σε εξέλιξη από τους G-20, για τη δημιουργία και προώθηση αποτελεσματικών πολιτικών εποπτείας και κανονιστικών ρυθμίσεων για τη μείωση του συστημικού κινδύνου στο χρηματοπιστωτικό τομέα, είναι ένα θέμα που απασχολεί ιδιαίτερα τους Ευρωπαίους ασφαλιστές. Υποστηρίζουν ότι η παραδοσιακή ασφαλιστική δραστηριότητα δεν ενέχει συστημικό κίνδυνο. ότι ο τραπεζικός και ο ασφαλιστικός κλάδος έχουν πολύ διαφορετικά επιχειρηματικά μοντέλα και πολύ ξεχωριστούς ρόλους στην κοινωνία και στην παγκόσμια οικονομία, γι’ αυτό και θα πρέπει να ρυθμίζονται διαφορετικά. Με αφορμή τα ευρήματα πρόσφατης έρευνα της Geneva Association, ο Γενικός Γραμματέας, κ. John H. Fitzpatrick, επισήμανε ότι η ασφαλιστική βιομηχανία ανησυχεί, ότι για τους επόπτες θα υπερισχύσουν τα πολιτικά κίνητρα σε ό,τι αφορά τις κανονιστικές τους πρωτοβουλίες και δεν θα επικεντρωθούν σε μια προσέγγιση και μεθοδολογία κατάλληλη για τον ασφαλιστικό κλάδο. Θα θέλαμε να μας πείτε την άποψή σας για το θέμα και αν συμμερίζεστε τις ενστάσεις και τις ανησυχίες των Ευρωπαίων ασφαλιστών.
Ρόδη Κράτσα:
 Στην παγκοσμιοποιημένη οικονομία σήμερα τα μεταρρυθμιστικά πλαίσια στο χρηματοπιστωτικό και ασφαλιστικό τομέα γίνονται απαραίτητα. Πρέπει όμως να είναι και λειτουργικά, κυρίως στο πλαίσιο της ιδιαίτερης συνθετότητας και πολυπλοκότητας των ασφαλιστικών αγορών. Έτσι, οι διαβουλεύσεις στις οποίες αναφέρεσθε αλλά και οι μέχρι στιγμής αρχικές αποφάσεις θεμελιώνονται σε διεθνείς και κοινώς αποδεκτές αρχές, πρακτικές και κριτήρια, που αποσκοπούν στη διαμόρφωση μίας σχέσης ασφαλιζομένων και ασφαλιστών που θα διέπεται από αξιοπιστία, διαφάνεια και βιωσιμότητα. Η ευθύνη διαχείρισης πόρων πολιτών από τις ασφαλιστικές εταιρείες, η ασυμμετρία των πληροφοριών που χαρακτηρίζει την αγορά αυτή, όπως και η αυξανόμενη σημασία του ασφαλιστικού κλάδου για την κοινωνία επιβάλλει τη διαμόρφωση ενός αποτελεσματικού πλαισίου εποπτείας. Φυσικά, θα πρέπει να υπάρξει ξεκάθαρη αποτύπωση των ιδιαιτεροτήτων του ασφαλιστικού κλάδου, γεγονός που ήδη αναγνωρίζεται και από τους εμπλεκόμενους φορείς στην Ε.Ε. 
Θεωρώ πως οι αποφάσεις στα βασικά αυτά ζητήματα δεν θα έρθουν πολύ σύντομα, επειδή ακριβώς υπάρχει η θέληση να συνεκτιμηθούν όλες οι κρίσιμες και ευαίσθητες παράμετροι.

Η οδηγία για την ασφαλιστική διαμεσολάβηση

Η Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία των Ασφαλιστικών Διαμεσολαβητών (BIPAR) έχει εκφράσει σοβαρές ανησυχίες για τη διάταξη της προτεινόμενης αναθεωρημένης οδηγίας για την ασφαλιστική διαμεσολάβηση (IMD) που εισάγει, όπως υποστηρίζει, επιλεκτικό καθεστώς γνωστοποίησης για τις αποδοχές των ασφαλιστικών διαμεσολαβητών, χωρίς ουσιαστικό ισοδύναμο κόστος αποκάλυψης όσον αφορά τις direct πωλήσεις. Σύμφωνα με τον Πρόεδρο της BIPAR, κ. Paul Carty, αυτό θα οδηγήσει σε σημαντική στρέβλωση του ανταγωνισμού. Ο ίδιος δηλώνει, επίσης, απογοητευμένος επειδή η Επιτροπή επιβάλλει υποχρεωτική γνωστοποίηση αμοιβών στον κλάδο γενικών ασφαλίσεων, παρά την εισήγηση της EIOPA και της CEIOPS για το θέμα, περί γνωστοποίησης κατόπιν σχετικού αιτήματος των καταναλωτών. Οι παραπάνω ενστάσεις της BIPAR έχουν ήδη γνωστοποιηθεί στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο; Ποια διαδικασία ακολουθείται σε τέτοιες περιπτώσεις και πόσο επηρεάζουν στη λήψη αποφάσεων οι θέσεις επαγγελματικών ομάδων που τους αφορούν άμεσα τα προτεινόμενα μέτρα;
Ρόδη Κράτσα:
 Πεποίθηση δική μου αλλά και του συνόλου των ευρωπαϊκών οργάνων είναι πως διευρύνοντας το φάσμα της πληροφόρησης οδηγούμαστε στην τόνωση του ανταγωνισμού, της δημοκρατίας και της οικονομικής απόδοσης, κυρίως στο χώρο των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, όπου βρίσκεται η πλειοψηφία των ασφαλιστικών διαμεσολαβητών. Οι ΜΜΕ είναι στο επίκεντρο των ευρωπαϊκών πολιτικών και να είστε σίγουροι πως οι πολιτικές μας αποσκοπούν στην ανάπτυξη και τη βιωσιμότητά τους. 
Όσον αφορά τις ενστάσεις της BIPAR σαφέστατα και έχουν γνωστοποιηθεί στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Άλλωστε, μόλις πρόσφατα, τον Ιούνιο, υπήρξε σχετική ημερίδα με τη συμμετοχή ευρωβουλευτών, της BIPAR και άλλων εμπλεκόμενων φορέων. Οι ενστάσεις θα ληφθούν υπόψη. Να είστε σίγουροι ότι τα θέματα αυτά θα αποτελέσουν αντικείμενο διαβούλευσης προτού ληφθούν οι τελικές αποφάσεις από τα ευρωπαϊκά όργανα, όπως άλλωστε είναι και η συνήθης διαδικασία διαβούλευσης και συναπόφασης μεταξύ Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και εθνικών κυβερνήσεων.

Το Solvency II

Λόγω των καθυστερήσεων στην τροποποιητική Οδηγία Omnibus II, η ενσωμάτωση της Οδηγίας Solvency II στο δίκαιο των κρατών μελών αναμένεται τον Ιούνιο του 2013. Θα θέλαμε να μας πείτε σε ποιο στάδιο βρίσκεται η όλη διαδικασία και αν έχουν προκύψει κάποιες αλλαγές στο Solvency II, που λαμβάνουν υπόψη τη σημερινή πραγματική οικονομία της Ε.Ε.  
Ρόδη Κράτσα:
 Στο σημείο που βρισκόμαστε σήμερα, ο στόχος για την εφαρμογή της οδηγίας παραμένει για την 1η Ιανουαρίου του 2014. Πράγματι, όμως, οι διαβουλεύσεις και οι διαπραγματεύσεις μεταξύ του Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την Οδηγία Omnibus II συνεχίζονται και η ψήφιση στην ολομέλεια του Ε.Κ. μετατίθεται για το Νοέμβριο, ενώ βασικά ζητήματα παραμένουν ανοικτά ως προς το τελικό περιεχόμενό τους. Επομένως, ο χρόνος πιέζει και θα πρέπει να γίνουν αποφασιστικά βήματα, προκειμένου οι χρονικοί στόχοι για την εφαρμογή της οδηγίας Solvency να είναι ρεαλιστικοί αλλά και να υπάρξει μία ομαλή μετάβαση για τις εταιρείες και τις εθνικές ρυθμιστικές αρχές στο νέο καθεστώς. 
Όσον αφορά το δεύτερο ερώτημά σας, θα μπορούσα να πω πως η ίδια η φύση της οδηγίας ακολουθεί τις σημερινές εξελίξεις, που αναδεικνύουν τόσο το ζήτημα της οχύρωσης των εταιρειών αλλά και των πολιτών στο πλαίσιο της ιδιαίτερα δύσκολης σημερινής συγκυρίας όσο και στην ανάπτυξη μιας ενιαίας αγοράς και στον ασφαλιστικό τομέα. Ωστόσο, όπως θα γνωρίζετε και από τις κοινοβουλευτικές ερωτήσεις μου, θεωρώ πως θα πρέπει να ληφθούν υπόψη ιδιαιτερότητες που εμφανίζονται σε οικονομίες που δοκιμάζονται σκληρά όπως και η ελληνική, προκειμένου να μην υπάρξει επιβάρυνση, άνιση διάχυση ή μετακύλιση του κόστους εις βάρος του καταναλωτή ή και των μικρότερων εταιρειών και, κατά συνέπεια, επιδείνωση της θέσης των ελληνικών ομίλων στον ευρωπαϊκό χάρτη σε όρους ανταγωνισμού.

Ιδιωτική Ασφάλιση και μεταρρύθμιση του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης

Σε πρόσφατη Ερώτησή σας αναφορικά με τις ασφαλιστικές εταιρείες της χώρας μας («Νέα stress tests σε ασφαλιστικές εταιρείες και πιθανές συγχωνεύσεις στην Ελλάδα») ο Επίτροπος κ. Michel Barnier, στην απάντησή του, διευκρινίζει, μεταξύ των άλλων, ότι η ΤτΕ θα εργαστεί και προς την κατεύθυνση ενίσχυσης «της ικανότητας του ασφαλιστικού τομέα να αναλάβει τα συνταξιοδοτικά συστήματα ως μέρος μιας ευρύτερης μεταρρύθμισης του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης». Σχετικά με αυτό το θέμα, ωστόσο, εδώ και χρόνια στην Ελλάδα είμαστε παρατηρητές θετικών διαθέσεων και ατέρμονων συζητήσεων. Θεωρείτε ότι, στα πλαίσια της σημερινής οικονομικής συγκυρίας, είναι πιο πρόσφορες οι συνθήκες ώστε να προωθηθεί ουσιαστικά ο συμπληρωματικός ρόλος της ιδιωτικής ασφάλισης και μέσω ποιων κινήτρων προς τους πολίτες, οι οποίοι πλέον διαθέτουν όλο και λιγότερα εισοδήματα; 
Ρόδη Κράτσα:
 Είναι γεγονός πως υφίσταται πλήθος διεθνών πρακτικών, όπου η ιδιωτική ασφάλιση έχει ενεργό ρόλο και συμμετοχή στην κοινωνική ασφάλιση, τόσο σε επίπεδο συνταξιοδότησης όσο και σε επίπεδο υγειονομικής κάλυψης. Και είναι αλήθεια πως οι συνθήκες προς αυτή την κατεύθυνση είναι πιο πρόσφορες από ό,τι στο παρελθόν, δεδομένης της πρωταρχικής σημασίας και του ρόλου της κοινωνικής ασφάλισης για την κοινωνία και την οικονομία, σε συνδυασμό με τη δύσκολη δημοσιονομική συγκυρία. Στην Ελλάδα όντως τα εισοδήματα και η αποταμίευση έχουν συρρικνωθεί σημαντικά. Επομένως, στο πλαίσιο των μεταρρυθμίσεων, οφείλουμε να αναζητήσουμε έξυπνους τρόπους και πρακτικές, προκειμένου να μην αποδυναμωθούν και άλλο η κοινωνία, η αγορά, τα δημόσια οικονομικά, η επιχειρηματικότητα. 
Στη χώρα μας, λοιπόν, περιθώρια για την καθιέρωση σχετικών κινήτρων μπορούν να υπάρξουν βραχυπρόθεσμα ή μεσοπρόθεσμα. Θα μπορούσαν να είναι η δημιουργία ενός πιο ευέλικτου πλαισίου για τα ταμεία Επαγγελματικής Ασφάλισης, η αύξηση των ορίων για τις φορολογικές απαλλαγές από ασφαλιστικές δαπάνες των πολιτών, η καθιέρωση ποσοστών φορολογικών απαλλαγών για εργοδότες που παρέχουν ιδιωτική ασφαλιστική κάλυψη σε μεγάλο αριθμό εργαζομένων στον κλάδο υγείας αρχικώς, η περαιτέρω ενίσχυση των συμπράξεων ιδιωτικού και δημόσιου τομέα στην παροχή υπηρεσιών υγείας, κ.ά. Για όλους, όμως, αυτούς τους στόχους πρέπει η ασφαλιστική αγορά να είναι υγιής.

Αισιοδοξία για το μέλλον της Ε.Ε. και της Ελλάδας

Σε πρόσφατη δήλωσή σας τονίσατε πως είστε «αισιόδοξη ότι οι προσπάθειες της Ελλάδας και της  Ένωσης θα συναντηθούν σε ένα σημείο καμπής και θα αποτελέσουν αφετηρία για τη σταθερότητα και την ανάπτυξη της χώρας»…
Ρόδη Κράτσα:
 Ακριβώς έτσι είναι. Σήμερα είμαι πιο αισιόδοξη για το μέλλον της Ε.Ε. και της Ευρωζώνης αλλά και τη θέση της Ελλάδας στην ευρωπαϊκή οικογένεια. Η επιλογή μας είναι να μείνουμε στο ευρώ. Πρέπει, λοιπόν, να σταθούμε στο ύψος των υποχρεώσεών μας. Αυτό περιμένουν οι συνάδελφοί μου, οι εταίροι μας, η διεθνής κοινότητα. 
Η αποφασιστικότητα του Πρωθυπουργού και της κυβέρνησης και η εμπιστοσύνη που εμπνέουν αποτυπώνεται, άλλωστε, στις επίσημες δηλώσεις των Ευρωπαίων ανώτατων αξιωματούχων κατά το τελευταίο διάστημα, κάτι το οποίο με τη σειρά του αλλάζει το κλίμα και στη διεθνή κοινή γνώμη. Αυτό, βέβαια, δεν σημαίνει ότι κερδίσαμε τη μάχη. Χρειάζονται αποτελέσματα στην προσπάθειά μας για τη μείωση του ελλείμματος, τον εκσυγχρονισμό της οικονομίας και την αύξηση της παραγωγικότητας και της ανταγωνιστικότητας. Έτσι θα κερδηθούν η αξιοπιστία και η επόμενη καλύτερη ημέρα.

Οι προκλήσεις αφορούν όλους τους Ευρωπαίους

Ως Ελληνίδα ευρωβουλευτής έχετε βρεθεί ποτέ στη θέση να “απολογείστε” σε συναδέλφους σας για όλους αυτούς τους αρνητικούς χαρακτηρισμούς (διεφθαρμένοι, τεμπέληδες, φοροφυγάδες, κ.ο.κ.) που αποδίδονται συλλήβδην στους  Έλληνες από μερίδα ξένων μέσων ενημέρωσης; Όλη αυτή η “αρνητική δημοσιότητα” πόσο έχει επιδράσει στην προώθηση των θέσεων της χώρας μας στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο;
Ρόδη Κράτσα:
 Εξοργίζομαι. Κατ’ αρχάς γιατί αυτά προσβάλλουν τη χώρα μας και τον καθένα μας ξεχωριστά αλλά και γιατί είναι αποτελέσματα επιφανειακής και επιπόλαιης προσέγγισης του ελληνικού προβλήματος, όταν νομίζουν ότι όλοι οι  Έλληνες είναι φοροφυγάδες ή τεμπέληδες. 
Έλεγα από την πρώτη στιγμή ότι χωρίς σεβασμό στον ελληνικό λαό αλλά και γνώση της ελληνικής πραγματικότητας, με σωστές και αποτελεσματικές πολιτικές, δεν μπορούν οι εταίροι μας να μας βοηθήσουν για να εντοπισθούν οι παθογένειες μεν, οι δυνατότητες και οι ανάγκες μας δε, και να λυθούν τα προβλήματά μας. Σήμερα, όμως, θα έλεγα ότι έχουν διαμορφωθεί νέα δεδομένα και νέες συνθήκες. Η κρίση έχει γενικευτεί, οι προκλήσεις αφορούν πλέον όλους τους Ευρωπαίους. Στους συναδέλφους μου και άλλους συνομιλητές, λέω και ξαναλέω ότι η προσπάθεια των Ελλήνων για να επιτύχει χρειάζεται “πλάτη” και από την Ε.Ε. και από τα κράτη-μέλη της. Το κόστος για την κοινωνία είναι τεράστιο, δυσβάσταχτο και αντιπαραγωγικό. Περιμένουμε όλοι με αγωνία τα θετικά αποτελέσματα για την Ελλάδα, την ευρωζώνη.  Έτσι θα συναντηθούν οι δρόμοι μίας νέας Ε.Ε. και μίας νέας Ελλάδας.  Έτσι θα μπορέσουμε ως  Έλληνες να υπερασπιστούμε τα συμφέροντά μας, εθνικά και οικονομικά, και να αξιοποιήσουμε τις δυνατότητες που μας προσφέρει η Ε.Ε. και η ευρωζώνη.  Έτσι, ενωμένη και δυνατή, η Ευρώπη θα μπορέσει να υπερασπισθεί τα κοινά συμφέροντα των λαών της στον εξελισσόμενο και ανταγωνιστικό σύγχρονο κόσμο.