Η Επιτροπή Εποπτείας Ιδιωτικής Ασφάλισης δημοσιοποίησε, στις 31 Οκτωβρίου, τα συγκεντρωτικά στοιχεία της παραγωγής ασφαλίστρων 9μήνου 2008, απ’ όπου προκύπτει ότι τα συνολικά ακαθάριστα εγγεγραμμένα ασφάλιστρα και δικαιώματα της περιόδου μεταβλήθηκαν κατά 8,71% σε σχέση με το 2007. Ειδικότερα, στις ασφαλίσεις Ζωής επετεύχθη αύξηση κατά 14,42%, ενώ στις Ασφαλίσεις κατά Ζημιών η αύξηση ήταν 4,10%, σε σύγκριση με το 9μηνο του 2007.
Εν αναμονή των τελικών στοιχείων παραγωγής του έτους, δεδομένου ότι σ’ αυτά θα συμπεριληφθεί το κρίσιμο τελευταίο τρίμηνο, όπου θα καταγράφεται πλέον και η “αντίδραση” των καταναλωτών σε όσα βιώνουμε το τελευταίο διάστημα, απευθυνθήκαμε σε Προέδρους Επιτροπών της ΕΑΕΕ, προκειμένου να σχολιάσουν-ερμηνεύσουν γενικά τα δημοσιευθέντα στοιχεία και την παρατηρούμενη διαφορά μεταξύ των δύο κλάδων ασφάλισης, καθώς και, ειδικότερα, τις παρατηρούμενες μεταβολές στους κλάδους της αρμοδιότητάς τους.
Απευθυνθήκαμε, συγκεκριμένα, στους κ.κ. Πάνο Δημητρίου (Πρόεδρο της Επιτροπής Υγείας), Θεόδωρο Κοκκάλα (Πρόεδρο της Επιτροπής Αστικής Ευθύνης και Επαγγελματικών Ευθυνών), Γρηγόρη Ξουράφη (Πρόεδρο της Επιτροπής Νομικής Προστασίας), Κων/νο Παπαμιχαλόπουλο (Πρόεδρο της Επιτροπής Ασφαλίσεων Περιουσίας), Γιάννη Παυλίδη (Πρόεδρο της Επιτροπής Ασφαλίσεων Αυτοκινήτων) και Σωτήρη Ταγκόπουλο (Πρόεδρο της Επιτροπής Ζωής) –οι τρεις εκ των οποίων δεν κατέστη δυνατό να απαντήσουν στα ερωτήματά μας.
Το αυτοκίνητο είναι και πάλι η …αιτία!
Ο κ. Πάνος Δημητρίου, σχολιάζοντας γενικά την επιτευχθείσα συνολική αύξηση της παραγωγής ασφαλίστρων, μίλησε για μια ικανοποιητική επίδοση, δεδομένου ότι η αύξηση της παραγωγής είναι υψηλότερη της αντίστοιχης μεταξύ των ετών 2006-2007. Είπε συγκεκριμένα: «Η αύξηση των ασφαλίστρων στο σύνολο τους κατά 8,71%, με ρυθμούς σχεδόν διπλάσιους από τους ρυθμούς του πληθωρισμού (ο πληθωρισμός στη χώρα μας τον Οκτώβριο έκλεισε στο 4% από 4,7% το Σεπτέμβριο, και κινήθηκε όλο το προηγούμενο διάστημα πάνω από 3,9%), είναι οπωσδήποτε μία ικανοποιητική επίδοση. Ικανοποιητικό είναι επίσης ότι η αύξηση αυτή είναι ελαφρώς υψηλότερη της ανάλογης που παρουσιάστηκε μεταξύ εννιαμήνου 2006 και 2007, η οποία ήταν 7,6%, με μέσο πληθωρισμό έτους 3,9%». Αξιοσημείωτη είναι και η επισήμανσή του, ότι οι ρυθμοί ανάπτυξης της ελληνικής ασφαλιστικής αγοράς στο 9μηνο ήταν υψηλότεροι των υπολοίπων ανεπτυγμένων χωρών της ευρωζώνης, «όπως τουλάχιστον προκύπτει από τα πρώτα δειγματοληπτικά στοιχεία, με βάση τα αποτελέσματα εννεαμήνου μεγάλων ασφαλιστικών ομίλων στην Ευρώπη», όπως αναφέρει χαρακτηριστικά.
Ερμηνεύοντας τα αποτελέσματα του 9μήνου επισημαίνει ότι αυτά «δείχνουν ότι η ελληνική ασφαλιστική αγορά, δηλαδή εταιρείες και δίκτυα διαμεσολαβούντων, μέσα από δυσκολίες, αντιφάσεις και προβλήματα, βάδισαν το προηγούμενο διάστημα σε μία σταθερά ανοδική τροχιά».
Σχολιάζοντας, στη συνέχεια, την παρατηρούμενη διαφορά μεταξύ των δύο κλάδων ασφάλισης, ο κ. Δημητρίου αναφέρει τα εξής: «Κατ’ αρχήν είναι θετικό ότι ο κλάδος ζωής συνεχίζει μία έντονα ανοδική πορεία και μάλιστα με ρυθμούς υπερδιπλάσιους της περιόδου 2006-2007. Ένα μέρος της αύξησης αυτής οφείλεται στην είσοδο ακόμη πιο έντονα του bancassurance στην ελληνική αγορά, ωστόσο αυτό που πρέπει να υπογραμμίσω είναι ότι και τα παραδοσιακά δίκτυα πωλήσεων αύξησαν σημαντικά κατά το τρέχον εννεάμηνο την παραγωγή τους σε σύγκριση με πέρυσι. Νοσοκομειακά προγράμματα, προγράμματα ατυχημάτων, βασικές καλύψεις ζωής αλλά και επενδυτικά προϊόντα σημείωσαν σημαντική άνοδο παραγωγής.
Από την άλλη πλευρά, στους γενικούς κλάδους, ο έντονος ανταγωνισμός πίεσε τα ασφάλιστρα στους κλάδους αστικής ευθύνης οχημάτων, που είναι και ο μεγαλύτερος του κλάδου ζημιών, με αποτέλεσμα η συνολική αύξηση της παραγωγής να είναι στα επίπεδα του πληθωρισμού».
Ο κ. Θεόδωρος Κοκκάλας, από την πλευρά του, επισημαίνει κατ’ αρχάς τη μη ισόρροπη ανάπτυξη των δύο κλάδων ασφάλισης, λέγοντας χαρακτηριστικά: «Μετά από μία ισόρροπη ανάπτυξη των δύο κλάδων το 2007 (αύξηση της παραγωγής ασφαλίστρων των ασφαλίσεων ζωής κατά 8,22% και των ασφαλίσεων κατά ζημιών 8,01%), το πρώτο εννεάμηνο του 2008 έχει καταγραφεί μία διαφορετική εξέλιξη των κλάδων. Η παραγωγή ασφαλίστρων των ασφαλίσεων κατά ζημιών σε μεγάλο βαθμό επηρεάζεται από τη μεταβολή της παραγωγής του κλάδου της αστικής ευθύνης οχημάτων, ο οποίος αποτελεί και το μεγαλύτερο τροφοδότη τους (συμμετέχει κατά 46% στην παραγωγή ασφαλίστρων των γενικών κλάδων). Επομένως, η μη αναπροσαρμογή των τιμολογίων της αστικής ευθύνης οχημάτων (η αύξηση κατά 2% οφείλεται κατά κύριο λόγο στην αύξηση των κυκλοφορούντων οχημάτων) σαφώς επηρεάζει αρνητικά και το σύνολο των γενικών κλάδων.
Η συνολική αύξηση της παραγωγής ασφαλίστρων των υπολοίπων γενικών κλάδων κυμάνθηκε άνω του 6%, υπερκαλύπτοντας το ήδη αυξημένο επίπεδο του πληθωρισμού της χρονιάς».
Χαρακτηρίζοντας γενικότερα ως θετική την εικόνα που καταγράφεται στις ασφαλίσεις ζωής κατά το εννεάμηνο του 2008, επισημαίνει ειδικότερα τα εξής: «Η μεγάλη αύξηση της παραγωγής των ασφαλίσεων ζωής φαίνεται ότι μερίζεται και στους δύο μεγάλους κλάδους: τόσο στα παραδοσιακά συμβόλαια ζωής, όσο και στα συμβόλαια τύπου unit-linked. Μεγάλη είναι και η συνεισφορά των τραπεζοασφαλιστικών προϊόντων (είτε πρόκειται για ενιαίας καταβολής είτε για πολλαπλών καταβολών), χωρίς αυτό βέβαια να εμφανίζεται σε επίπεδο λογιστικού κλάδου».
Ο κ. Γρηγόρης Ξουράφης χαρακτηρίζει επίσης θετική την αύξηση της παραγωγής στον κλάδο ασφαλίσεων Ζωής, «εν τω μέσω μιας δύσκολης οικονομικής συγκυρίας», όπως επισημαίνει χαρακτηριστικά, υπογραμμίζοντας όμως παράλληλα: «το αποτέλεσμα αυτό δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι έχει κυρίως επηρεασθεί από τα αποτελέσματα του α΄ εξαμήνου, οπότε η κρίση δεν είχε γίνει ακόμα εμφανής». Αναφορικά με τη μικρότερη αύξηση στην παραγωγή του κλάδου των γενικών ασφαλίσεων, αναφέρει ότι «δικαιολογείται από τη μηδενική αύξηση της παραγωγής στον κλάδο αυτοκινήτου».
Κλάδος Υγείας
Το εντυπωσιακό ποσοστό αύξησης στον κλάδο ασφάλισης υγείας (βλ. σχετικό πίνανα: +690,85%, σε σχέση με το 9μηνο του 2007), ο κ. Δημητρίου το χαρακτηρίζει ως τεχνικό λάθος. Αναφέρει χαρακτηριστικά: «Η σημαντική αύξηση που εμφανίζεται είναι τεχνικό λάθος, καθώς σημειώθηκε μία αλλαγή στην καταγραφή των ασφαλίστρων των κλάδων ατυχημάτων μίας συγκεκριμένης εταιρείας. Από τη χρήση του 2008 τα ασφάλιστρα αυτά πέρασαν στο κλάδο ασφάλισης υγείας από τον κλάδο ατυχημάτων, που είναι στους γενικούς κλάδους, με αποτέλεσμα να εμφανίζεται τόσο μεγάλη αύξηση». Παρόλα αυτά, θεωρεί ότι στον κλάδο υγείας σημειώθηκε σημαντική αύξηση της παραγωγής, «που οφείλεται τόσο στις αυξήσεις ασφαλίστρων στις οποίες προέβησαν μία σειρά εταιρειών λόγω και του αυξημένου ιατρικού πληθωρισμού (που ωστόσο δεν κάλυψαν τελικώς τον ιατρικό πληθωρισμό), όσο και στην παραγωγή νέων συμβολαίων, λόγω αύξησης της ζήτησης από πλευράς καταναλωτών της συγκεκριμένης κάλυψης». Σημειώνουμε, μάλιστα, ιδιαίτερα την άποψη που διατύπωσε, ότι «η ζήτηση προϊόντων ασφάλισης κλάδου υγείας θα ήταν ακόμη μεγαλύτερη, στο βαθμό που η αγορά, στο σύνολό της, θα μπορούσε να επιβάλει μείωση του κόστους των προγραμμάτων αυτών». Κατά τον Πρόεδρο της Επιτροπής έγείας, αυτό είναι ένα θέμα για το οποίο ο κλάδος θα πρέπει «να επανεξετάσει την πολιτική του».
Κλάδος Γενικής Αστικής Ευθύνης
«Είναι σαφές ότι η αύξηση μεγέθους 1,13% των ασφαλίστρων του κλάδου γενικής αστικής ευθύνης είναι μηδαμινή και πολύ χαμηλότερη απ’ ό,τι μας έχει συνηθίσει τα τελευταία χρόνια», ήταν το σχόλιο του κ. Κοκκάλα, για την αύξηση του εν λόγω κλάδου. Λέγοντας ότι θα πρέπει να περιμένουμε το τέλος του χρόνου, ώστε να ολοκληρωθεί η εικόνα και να εξαγάγουμε τα τελικά συμπεράσματα, σημείωσε ειδικότερα: «Το 2008 παρατηρείται το φαινόμενο του softmarket, ιδιαίτερα στους κινδύνους long tail, το οποίο επηρεάζει αρνητικά τα ασφάλιστρα αστικής ευθύνης. Αναμένεται η οικονομική κρίση να επηρεάσει και τις διεθνείς αγορές και να αναστρέψει το φαινόμενο αυτό».
Κλάδος Νομικής Προστασίας
Ο κ. Ξουράφης, μιλώντας ειδικότερα για τον κλάδο Νομικής Προστασίας, επισήμανε ότι τα ποσοστά του τα τελευταία χρόνια εμφανίζουν σταθερή βελτίωση. Προς επίρρωση αυτού, παραθέτει τα ακόλουθα συγκριτικά στοιχεία: 2004/2003: 19,04%, 2005/2004: 21,02%, 2006/2005: 8,60%, 2007/2006: 15,60%, και 31.09.08/2007: 10,44%. Κατά τον κ. Ξουράφη, αυτό οφείλεται σε δύο λόγους: «Πρώτον, στο γεγονός ότι κάθε χρόνο προστίθενται και νέες πολυκλαδικές εταιρίες που ασκούν τον κλάδο και, δεύτερον, επειδή ολοένα και περισσότερες εταιρίες εντάσσουν υποχρεωτικά τη νομική προστασία σε πακέτα, κυρίως μαζί με τον κλάδο της αστικής ευθύνης αυτοκινήτων». Συνεχίζοντας επισημαίνει ότι τα παραπάνω στοιχεία θα μπορούσε να τα δει κανείς ως απολύτως θετικά. «Δεν είναι καθόλου δυσάρεστο ένας κλάδος, και μάλιστα τόσο εξειδικευμένος, να διευρύνεται από χρόνο σε χρόνο, και ιδιαίτερα με τέτοια υψηλά ποσοστά», αναφέρει χαρακτηριστικά, θέτοντας όμως παράλληλα και το ακόλουθο καίριο ερώτημα: από την εξέλιξη αυτή κερδίζει και ο τελικός καταναλωτής-ασφαλισμένος; Η απάντηση που δίνει δεν αφήνει περιθώρια παρερμηνείας: «Δυστυχώς, τα στοιχεία συχνότητας ζημιών, που κάθε χρόνο επεξεργάζεται η επιτροπή νομικής προστασίας, δείχνουν συνεχή πτωτική τάση, με αποτέλεσμα το 2007 το αντίστοιχο ποσοστό να έχει πέσει στο 0,46% για τις πολυκλαδικές και στο 9% για τις εξειδικευμένες». Το σημείο-κλειδί για την κατανόηση αυτού του γεγονότος είναι η ελλιπής ενημέρωση των ασφαλισμένων, κατά τον κ. Ξουράφη, εφόσον δηλώνει χαρακτηριστικά: «Η μείωση αυτή οφείλεται στο γεγονός ότι το προϊόν προσφέρεται χωρίς όμως παράλληλη ενημέρωση του καταναλωτή, ο οποίος αγνοεί τη χρησιμότητά του».
Συνεχίζοντας επισημαίνει: «Θεωρώντας ότι θα συμβάλω στην ευρύτερη κατανόηση του θέματος επιτρέψτε μου ν’ αναφερθώ σε στοιχεία της εταιρείας που εκπροσωπώ, της D.A.S.- HELLAS, σχετικά με τη συχνότητα ζημιών: 2004: 18,52%, 2005:16,19%, 2006: 14,34%, 2007:13,38%. Δράττομαι, λοιπόν, της ευκαιρίας να αναφέρω, για πολλοστή φορά, ότι ο κλάδος της Νομικής Προστασίας είναι εξ αντικειμένου εξειδικευμένος και ως τέτοιος θα πρέπει να αντιμετωπίζεται και από την Πολιτεία και τους φορείς».
Πιο δύσκολο το 2009
«Όλους, βέβαια, μας απασχολεί πώς θα κινηθεί η αγορά το τέταρτο τρίμηνο και κυρίως το 2009, ενόψει της επερχόμενης κρίσης, ωστόσο πρέπει να σημειώσουμε ότι μέχρι στιγμής τουλάχιστον οι επιπτώσεις της δεν έχουν γίνει ιδιαίτερα εμφανείς στις πωλήσεις», ανέφερε ο κ. Δημητρίου για το …εγγύς και το απώτερο μέλλον.
Ο κ. Κοκκάλας εστίασε στο ότι ακριβή και ολοκληρωμένη εικόνα της ασφαλιστικής αγοράς μέσα στο 2008 θα έχουμε μόνον όταν γίνουν γνωστά τα σχετικά μεγέθη που θα αφορούν όλη την τρέχουσα χρονιά, υπογραμμίζοντας ότι τα στοιχεία που δημοσιεύτηκαν από την Επ.Ε.Ι.Α. δεν έχουν επηρεαστεί από την οικονομική κρίση.
Ο κ. Ξουράφης εκτιμά ότι στο τέλος του έτους θα μειωθεί το ποσοστό αύξησης που εμφανίζει ο κλάδος Ζωής, «δεδομένου ότι τα προϊόντα του κλάδου ζωής συνδέονται κυρίως με το χρηματοοικονομικό τομέα, όμως παράλληλα ευελπιστώ ότι το ποσοστό του 14,42% που πέτυχαν οι εταιρίες το 9μηνο θα επιτρέψει να παραμείνει το θετικό πρόσημο στη συνολική παραγωγή του κλάδου ζωής το 2008». Για τους Γενικούς κλάδους εξέφρασε την εκτίμηση ότι το συγκεκριμένο ποσοστό που πέτυχαν στο 9μηνο «θα παραμείνει ως έχει στο τέλος του χρόνου, χωρίς περαιτέρω απώλειες». Τέλος, ο κ. Ξουράφης θεωρεί ότι μια πραγματικά κρίσιμη χρονιά θα είναι το 2009. Αναφέρει συγκεκριμένα: «Το 2009 αναμένεται να είναι μια πραγματικά κρίσιμη χρονιά, τις δυσκολίες στα αποτελέσματα της οποίας ελπίζουμε να αντισταθμίσουν οι αυξήσεις στα ασφάλιστρα λόγω της αναπροσαρμογής των ανώτατων ορίων στην αστική ευθύνη του αυτοκινήτου, αλλά και η κατάργηση του χαρτοσήμου 2,4% που έχει ήδη ανακοινωθεί από την κυβέρνηση».
