Οι εξελίξεις και οι προοπτικές ανάπτυξης των ιδιωτικών συστημάτων υγείας, σε σχέση με τις ανάγκες που διαμορφώνονται στο σύγχρονο κοινωνικό και οικονομικό περιβάλλον, αλλά και σε σχέση με το δημόσιο σύστημα υγείας, ήταν το θέμα της ημερίδας που διοργάνωσε η Interamerican με αφορμή τα 10 χρόνια του Medisystem. Οι περισσότεροι ομιλητές εστίασαν σε ζητήματα διοίκησης, οργάνωσης αλλά κυρίως διαχείρισης και κόστους, ενώ δόθηκε ιδιαίτερη έμφαση στην πρόληψη και στην πρωτοβάθμια περίθαλψη. Όλα τα παραπάνω αναδείχτηκαν από όλους σχεδόν ως οι πλέον καθοριστικές παράμετροι για να μπορέσει ένα σύστημα υγείας να παραμείνει …υγιές, είτε αυτό είναι δημόσιο είτε ιδιωτικό.
Να ελέγξουμε το κόστος, αν θέλουμε να αποφύγουμε την αύξηση ασφαλίστρων
Το ζήτημα του κόστους έθεσε πρώτος ο κ. Γ. Κώτσαλος, Δ/νων Σύμβουλος του Ομίλου Interamerican, ανοίγοντας την ημερίδα. Όπως ανέφερε, ο μέσος ρυθμός αύξησης των δαπανών την επταετία 1997-2004 ήταν για τη δημόσια υγεία 9,4%, ενώ για την ιδιωτική 8,1%, για να επισημάνει πως μόνο ο έλεγχος του κόστους, που δεν θα αγνοεί τις οικονομικές συγκυρίες, μπορεί να εξασφαλίσει την αποφυγή αυξήσεων στα ασφάλιστρα.
Η “απειλή”, όμως, για αύξηση των ασφαλίστρων είναι το μικρότερο πρόβλημα για την ελληνική πραγματικότητα. Το πραγματικά μεγάλο “αγκάθι” είναι οι δαπάνες για φάρμακα, διαγνωστικές εξετάσεις, νοσήλια και η αδυναμία να συγκρατηθούν αυτές οι δαπάνες. Αδυναμία που φάνηκε και από τις επισημάνσεις του Προέδρου του ΕΟΦ, κ. Βασίλη Κοντοζαμάνη, ο οποίος αν και καλείται από τη θέση που κατέχει να προτείνει και να εφαρμόσει λύσεις, περιορίστηκε στη διατύπωση ότι το ζήτημα είναι όχι το πόσα ξοδεύουμε, αλλά πώς τα ξοδεύουμε.
Πρόληψη και Πρωτοβάθμια Φροντίδα η λύση
Όπως ήδη αναφέραμε, οι ομιλητές έδωσαν ιδιαίτερο βάρος στη σημασία της πρόληψης και της πρωτοβάθμιας φροντίδας. Και πώς αλλιώς αφού, όπως τονίστηκε, σήμερα, παγκοσμίως, παρατηρείται αύξηση του προσδόκιμου ζωής και των χρόνιων παθήσεων και συνεχής εξέλιξη της ιατρικής τεχνολογίας, με αποτέλεσμα το «καλύτερα να προλαμβάνουμε παρά να γιατρεύουμε», να παίρνει και μία άλλη διάσταση …οικονομική για όσους διαχειρίζονται συστήματα υγείας, καθώς η πρόληψη απλά κοστίζει λιγότερο.
Τη σημασία της πρόληψης και της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας, ως παράμετρο της σωστής διαχείρισης ενός συστήματος υγείας, κατέδειξαν στην ημερίδα που παρακολουθήσαμε οι κ.κ. Ν. Μητσακάκης, Δ/ντής Πολυιατρείου Medifirst Interamerican, και Γ. Βελιώτης, MD., Δ/ντής Υγείας Interamerican και Πρόεδρος του Eurapco Health Business Group, παρουσιάζοντας το Medisystem στα 10 χρόνια λειτουργίας του. Όπως επεσήμαναν, η Interamerican και το Medisystem κινούνται και εστιάζουν προς αυτή την κατεύθυνση με θετικά αποτελέσματα.
Εδώ θα πρέπει, βεβαίως, να επισημανθεί και ο σημαντικός ρόλος που καλούνται να παίξουν οι γιατροί, οι πρώτοι που έρχονται σε επαφή με τον κόσμο. Αυτοί θα πρέπει να σηκώσουν το μεγαλύτερο ίσως βάρος να ενημερώσουν τους πελάτες-ασθενείς τους, ώστε να συνειδητοποιήσουν τη σημασία και την ανάγκη της πρόληψης, πρώτα για τους ίδιους και τη ζωή τους, και μετά για την… τσέπη τους.
Το “δημοσιοϋπαλληλίκι” βλάπτει σοβαρά την υγεία
Το ζήτημα της σωστής διαχείρισης αναδείχτηκε με πολύ ιδιαίτερο τρόπο από τον κ. T. Sackville, Δ/νοντα Σύμβουλο του International Federation of Health Plans (IFHP), UK. Ο κ. Sackville επισήμανε ότι δημόσιοι υπάλληλοι και πολιτικοί αδυνατούν να διαχειριστούν αποτελεσματικά πολύπλοκα συστήματα, όπως είναι αυτά της υγείας, γιατί απλούστατα δεν έχουν εμπειρία στη διαχείριση, αλλά και γιατί ειδικά οι δεύτεροι έχουν δυσκολία και στο να παίρνουν αποφάσεις. Ο τρόπος που βρίσκουν για να λύσουν το πρόβλημα είναι να δημιουργήσουν ακόμα περισσότερες θέσεις εργασίας, δημοσίων υπαλλήλων φυσικά, με αποτέλεσμα να αυξάνουν την πολυπλοκότητα του προβλήματος. Τα όσα ανέφερε ο κ. Sackville, με απαράμιλλο αγγλικό χιούμορ, έχουν ιδιαίτερη σημασία, αν σκεφτεί κανείς ότι ο ίδιος είναι πρώην πολιτικός και έχει διατελέσει υπουργός υγείας στη χώρα του. άρα έχει συμβάλει με τον τρόπο του στην …αναποτελεσματικότητα του συστήματος! Ενός συστήματος που για χρόνια θεωρούνταν ένα από τα καλύτερα στον κόσμο, που όμως παρουσίασε παθογένεια λόγω του συγκεντρωτισμού του και που ούτε η αποκέντρωση που επιχειρήθηκε δεν έλυσε το πρόβλημα της υποβάθμισής του.
Σύμφωνα με τον κ. Sackville, η έλλειψη σωστής διαχείρισης των συστημάτων υγείας δεν είναι πρόβλημα μόνο των δημόσιων συστημάτων υγείας αλλά και των ιδιωτικών. Κορυφαίο παράδειγμα εκείνο των ΗΠΑ, το πλέον ακριβό σύστημα υγείας του κόσμου (20% του ΑΕΠ). «Μία μέση οικογένεια είναι αναγκασμένη να δίνει το 50% των εισοδημάτων της για ασφάλιστρα, πράγμα που όπως είναι φυσικό την οδηγεί σε αδιέξοδο», ανέφερε χαρακτηριστικά. Όπως επεσήμανε ο κ. Sackville, ο τρόπος που προάγουν τον ανταγωνισμό οι Αμερικανοί είναι λανθασμένος, αφού ευνοούν τα καρτέλ και έχουν πολύ λίγους γιατρούς, οι οποίοι, μάλιστα, δεν χαίρουν εκτίμησης, ενώ παράλληλα θεωρούν ότι έχουν θεραπεία για τα πάντα. Σε όλα αυτά έρχεται να προστεθεί και το παρελκόμενο κόστος από τις αποζημιώσεις που εγείρουν οι όλο και αυξανόμενες μηνύσεις για αμέλεια. «Οι δικηγόροι κάνουν ό,τι τους αρέσει», είπε χαρακτηριστικά.
Δύο θετικά, όσον αφορά τη διαχείρισή τους, παραδείγματα συστημάτων υγείας ανέφερε ο κ. Sackville, στα οποία αξίζει να αναφερθούμε: αυτά της Ολλανδίας και της Αυστραλίας.
Η πρώτη είναι η χώρα με τους περισσότερους ηλικιωμένους και η ιδιωτικοποίηση της υγείας ήταν η αναπόφευκτη και πλέον συμφέρουσα λύση, για την επιβίωση του συστήματος. Η Αυστραλία, από την άλλη, βλέποντας το ως επί το πλείστον δημόσιο σύστημά της να υποβαθμίζεται, αποφάσισε, πριν από 7 χρόνια, να δώσει κίνητρα για την ανάπτυξη της ιδιωτικής ασφάλισης. Προς αυτή την κατεύθυνση καθιερώθηκαν φοροαπαλλαγές για όσους συνάψουν ιδιωτικά ασφαλιστήρια συμβόλαια υγείας, αλλά και πρόστιμα για όσους έχουν υψηλά εισοδήματα και δεν ασφαλίζονται ιδιωτικά. Μέσα σε 6 μήνες, τα ποσοστά της ιδιωτικής ασφάλισης στην Αυστραλία αυξήθηκαν από 29% σε 40%, χωρίς παράλληλα, να θιγεί ο δημόσιος χαρακτήρας της υγείας.
Και στην Ελλάδα τι;
Προτάσεις και συζητήσεις για φοροαπαλλαγές και γενικότερα κίνητρα που θα στρέψουν τον κόσμο προς την ιδιωτική ασφάλιση, αλλά και για συνεργασίες ιδιωτικού και δημόσιου τομέα που θα ανακουφίσουν το σύστημα έχουν γίνει κατά καιρούς και στην Ελλάδα, χωρίς ουσιαστικό, όμως, αποτέλεσμα.
Την ίδια στιγμή, το σύστημα υγείας της χώρας “αμερικανοποιείται”, όπως γλαφυρά επεσήμανε ο Καθηγητής Οικονομικών της Υγείας του Πανεπιστημίου Αθηνών, κ. Λ. Λιαρόπουλος. Ο Έλληνας πολίτης πληρώνει από την τσέπη του, και χωρίς καμία απόδειξη τις περισσότερες φορές, τεράστια ποσά, για να έχει καλύτερες παροχές υγείας.
Γιατί επιμένει, παρόλα αυτά, σε ένα, μόνο κατ’ επίφαση, δημόσιο σύστημα υγείας, είναι το ερώτημα που εύλογα τίθεται.
Μήπως γιατί δηλώσεις εκπροσώπων της ασφαλιστικής αγοράς -του τύπου «υπάρχει πεδίο δράσης λαμπρό»-, μάλλον ηχούν απειλητικά στα αυτιά του, παρόλο που η ιδιωτική ασφάλιση επιμένει να τονίζει τη συμπληρωματικότητά της;
Μήπως γιατί έχει “φοβηθεί το μάτι του” από την τάση των ιθυνόντων να αντιγράφουν και να “μεταφυτεύουν” πρακτικές, χωρίς πρώτα να υπάρξει προσαρμογή ανάλογα με τη νομοθεσία, την αγορά και τις οικονομικές συνθήκες της χώρας, όπως σωστά επεσήμανε ότι θα πρέπει να γίνεται ο κ. W. van Duin, μέλος του Executive Board της Eureko και Υπεύθυνος του Health Business της μητρικής εταιρίας της Interamerican;
Ή μήπως γιατί φοβούνται ότι η πραγματοποίηση της συνεργασίας ιδιωτικού και δημόσιου τομέα, ειδικά στο χώρο των νοσοκομείων, θα επιτείνει το πρόβλημα των ασθενών δύο ταχυτήτων και θα τους αναγκάσει να βάλουν ακόμα πιο βαθιά το χέρι στην τσέπη;
Όπως και να έχει, η τάση αύξησης του ρυθμού εργασιών των παρόχων υπηρεσιών ιδιωτικής υγείας, που ξεπερνά το 10% ετησίως, όπως παρατήρησε, ο κ. Κώτσαλος, δεν σημαίνει και πολλά από τη στιγμή που η ασφαλισιμότητα του Έλληνα παραμένει σε πολύ χαμηλά επίπεδα, ενώ το κόστος των υπηρεσιών υγείας όλο και αυξάνει για τον πολίτη που απευθύνεται ιδιωτικά, και οι εκλεγμένοι μας άρχοντες δεν κάνουν τίποτα το ουσιαστικό για να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα, λόγω ανεπάρκειας ή επειδή φοβούνται το πολιτικό κόστος(;).
Οι ομιλητές
Γ. Κώτσαλος, Δ/νων Σύμβουλος του Ομίλου Interamerican. W. van Duin, μέλος του Executive Board και Υπεύθυνος του Health Business της Eureko. Β. Κοντοζαμάνης, Πρόεδρος του Εθνικού Οργανισμού Φαρμάκων (ΕΟΦ). T. Sackville, Δ/νων Σύμβουλος του International Federation of Health Plans (IFHP), UK. Λ. Λιαρόπουλος, Καθηγητής Οικονομικών της Υγείας του Πανεπιστημίου Αθηνών. Ν. Μητσακάκης, Δ/ντής Πολυιατρείου Medifirst Interamerican. Εύη Χατζηανδρέου, MD., Δ/ντρια του Health and Healthcare at Rand Corporation Europe, UK. D. Human, MD., Πρόεδρος του Euroswiss Health – Former Secretary General και CEO του World Medical Association, και Γ. Βελιώτης, MD., Δ/ντής Υγείας Interamerican και Πρόεδρος του Eurapco Health Business Group.
Η Eureko
Η Eureko ως μητρική εταιρία της Interamerican, συμμετείχε στην ημερίδα με τον κ. W. van Duin, μέλος του Executive Board και Υπεύθυνο του Health Business του Ομίλου. Όπως επεσήμανε ο κ. van Duin, η Eureko υποστηρίζει την ανταλλαγή τεχνογνωσίας και καλών πρακτικών μεταξύ των χωρών στις οποίες δραστηριοποιείται ο Όμιλος, ενώ συμμετέχει ενεργά στις πρωτοβουλίες μεταρρύθμισης υγειονομικής περίθαλψης, ώστε να συμβάλει θετικά στην εφαρμογή ενός βιώσιμου συστήματος υγείας που εξυπηρετεί καλύτερα τις ανάγκες κάθε χώρας.
Παράλληλα, ο κ. van Duin τόνισε τη σημασία που έχει η διασφάλιση υψηλής ποιότητας και λύσεων, δίνοντας έμφαση στη συνεργασία ασφαλιστών και γιατρών προς αυτή την κατεύθυνση, ενώ επεσήμανε το πόσο διευκολύνουν την υγιή ανάπτυξη οι στρατηγικές συνεργασίες. Στις στρατηγικές συνεργασίες υποθέτουμε ότι εντάσσεται και η πώληση του 74% της Ευρωκλινικής σε Ελλάδα και Ρουμανία -το υπόλοιπο ποσοστό, όπως πληροφορούμαστε, μένει υπό τον έλεγχο της Eureko, ώστε να διασφαλίζεται η συνεργασία με τις ασφαλιστικές του ομίλου στις 2 χώρες. Οι ίδιες πληροφορίες λένε ότι έχει κλείσει η λίστα των υποψήφιων αγοραστών της Ευρωκλινικής και η διαδικασία πώλησης αναμένεται να ολοκληρωθεί το αργότερο μέχρι τα μέσα Ιουνίου.
