- Ποιοι και πώς θίγονται
- Πώς αλλάζει η ζωή 2.000.000 ασφαλισμένων
Περί τα 2.000.000 ασφαλισμένων θίγουν οι τελικές ρυθμίσεις του ασφαλιστικού νόμου, που ψηφίστηκε από την κυβερνητική πλειοψηφία και θα τεθεί σε εφαρμογή, «όπως ακριβώς ψηφίστηκε», σύμφωνα με τους κυβερνητικούς ισχυρισμούς.
Τα συνδικάτα, από την πλευρά τους, συνεχίζουν τις κινητοποιήσεις τους και θα επιδιώξουν να αφοπλίσουν τις διατάξεις του νόμου στα δικαστήρια.
Με την έκδοση των υπουργικών αποφάσεων, η Κυβέρνηση θα ξεκινήσει την εφαρμογή του ασφαλιστικού νόμου, ο οποίος οδηγεί σε συγχωνεύσεις, σε μείωση των παροχών υγείας, για τους περισσότερους ασφαλισμένους, σε μείωση των συντάξεων έως και 40%, και κατά μέσο όρο 35% των επικουρικών συντάξεων, σε αύξηση των ορίων ηλικίας από δύο έως και πέντε χρόνια, με άμεσα θιγόμενες τις μητέρες ανηλίκων, και πολλές άλλες επώδυνες διατάξεις για μεγάλες κατηγορίες εργαζομένων.
Κυρίως, θίγονται εργαζόμενοι ηλικίας άνω των 40 ετών, οι οποίοι, εκ των πραγμάτων, δεν έχουν πολλά περιθώρια να προσφύγουν στην ιδιωτική ασφάλιση, για να αντισταθμίσουν τις απώλειες συντάξεων ή παροχών υγείας.
Οι βασικότερες αλλαγές που επέρχονται με τον ασφαλιστικό νόμο, ο οποίος –και ας σημειωθεί– παρά την έντονη κριτική των κομμάτων της αντιπολίτευσης ψηφίστηκε με ελάχιστες τροποποιήσεις σε σύγκριση με το νομοσχέδιο, είναι οι ακόλουθες:
Για ποιους αυξάνονται τα όρια ηλικίας
Για τους ασφαλισμένους μέχρι το τέλος του 1992, προβλέπεται σταδιακή αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης. Παράλληλα, για όλους τους ασφαλισμένους από το 1993 και μετά δεν στοιχειοθετείται προϋπόθεση συνταξιοδότησης με τη συμπλήρωση 35ετίας και συμπλήρωση του 55ου έτους ηλικίας.
Ειδικότερα, από το 2013 και με την προσθήκη εξαμήνων αυξάνεται το όριο ηλικίας συνταξιοδότησης στα 60, από 58 που ισχύει στο
ΙΚΑ. Το ίδιο ισχύει και για όλα τα υπόλοιπα ταμεία. Δυσμενείς αλλαγές έρχονται και για τους εργαζόμενους στα Βαρέα και Ανθυγιεινά. Αναλυτικά και για τις περιπτώσεις των μισθωτών που έχουν 10.500 ημέρες ασφάλισης, εκ των οποίων 7.500 σε ΒΑΕ, για πλήρη σύνταξη θα πρέπει, αρχής γενομένης από το 2013 και με την προσθήκη εξαμήνων, να συνταξιοδοτούνται στα 57 από τα 55. Όσοι επιθυμούν να λάβουν μειωμένη σύνταξη, αντί της ηλικίας των 53 ετών, με την ίδια διαδικασία θα βγαίνουν από το 2013 στα 55. Οι μητέρες με ανήλικα παιδιά που είναι ασφαλισμένες μέχρι 31/12/92 στο ΙΚΑ χάνουν κάθε δικαίωμα λήψης μειωμένης σύνταξης στο 50ό έτος της ηλικίας και θα δικαιούνται μόνο πλήρη σύνταξη με τη συμπλήρωση του 55ου έτους της ηλικίας. Το δικαίωμα της μειωμένης σύνταξης στο 50ό έτος της ηλικίας καταργείται σταδιακά από την 1/1/2010 με την αύξηση του ορίου ηλικίας κατά ένα έτος ως εξής:
– 1/1/2010 51 ετών και 5.500 ημέρες εργασίας
– 1/1/2011 52 ετών » » »
– 1/1/2012 53 ετών » » »
– 1/1/2013 54 ετών » » »
– 1/1/2014 55 ετών » » »
– Από το 2014 και μετά, παύει να ισχύει το δικαίωμα λήψης μειωμένης σύνταξης.
Με ανήλικο παιδί στο 50ό έτος της ηλικίας ή σε ένα από τα επόμενα χρόνια (51ο, 52ο, 53ο, 54ο) μέχρι τη συμπλήρωση του 55ου έτους, θεμελιώνει η μητέρα το δικαίωμα λήψης της μειωμένης σύνταξης, εφόσον έχει και το χρόνο ασφάλισης (5.500 ΗΕ), αλλά θα πάρει τη σύνταξη όταν συμπληρώσει το 55ο έτος της ηλικίας.
Η σύνταξη μειώνεται κατά 1/200 ή 0,50% για κάθε μήνα που υπολείπεται με τη συμπλήρωση του 55ου έτους και μέχρι 60 μήνες. Η μείωση φτάνει μέχρι 30% ή 6% για κάθε χρόνο και μέχρι 5 χρόνια.
Για τις ασφαλισμένες στο ΙΚΑ από 1/1/1993, η σταδιακή κατάργηση της μειωμένης σύνταξης αρχίζει από την:
– 1/1/2009 51 ετών και 20 χρόνια ασφάλισης
– 1/1/2010 52 ετών » » »
– 1/1/2011 53 ετών » » »
– 1/1/2012 54 ετών » » »
– 1/1/2013 55 ετών » » »
Στις εργαζόμενες μητέρες αναγνωρίζεται πλασματικός χρόνος για κάθε παιδί που αποκτούν από 1/1/2000 και εφεξής. Ενδεικτικά, ο πλασματικός χρόνος ανέρχεται σε ένα (1) έτος ή 300 ημέρες ασφάλισης για το πρώτο παιδί, σε δύο (2) έτη ή 600 ημέρες ασφάλισης για το δεύτερο, κ.o.κ.
Κατά το 12μηνο απασχόλησης που ακολουθεί το μήνα του τοκετού, καταβάλλει προς το φορέα της κύριας σύνταξης εισφορές μειωμένες κατά 50%.
Ο πλασματικός χρόνος θεωρείται ως χρόνος ασφάλισης και προσμετράται για την κατοχύρωση θεμελίωσης του χρόνου πλήρους σύνταξης ή για προσαύξηση του ποσού της σύνταξης.
Κατά τη διάρκεια της ειδικής άδειας, ο ΟΑΕΔ καταβάλλει στην εργαζόμενη μητέρα ποσό ίσο με τον κατώτατο μισθό της ΕΓΣΣΕ (657,89 ευρώ).
Καταργείται από 1/1/2013 η συνταξιοδότηση με 20ετία χωρίς όριο ηλικίας για τις γυναίκες που έχουν τρία τουλάχιστον παιδιά και τους άνδρες που είναι χήροι ή διαζευγμένοι και έχουν την επιμέλεια των ανηλίκων παιδιών. Απαιτείται πλέον η συμπλήρωση του 50ού έτους της ηλικίας. Αυξάνονται και τα χρόνια εργασίας και τα όρια ηλικίας έως και 10 χρόνια εάν κάποια-ος άρχισε την εργασία από 20 ετών.
Καταργείται η λήψη μειωμένης σύνταξης για τους ασφαλισμένους που έχουν πραγματοποιήσει 35 έτη ασφάλισης ή 10.500 ημέρες εργασίας με τη συμπλήρωση του 55ου έτους της ηλικίας. Δίνεται κίνητρο προαιρετικής παραμονής στην εργασία, μετά το 65ο έτος, με προσαύξηση της σύνταξης κατά 3,3%, από 3% που ίσχυε μέχρι σήμερα. Επίσης, σημαντικές είναι οι μειώσεις στις επικουρικές συντάξεις. Είναι χαρακτηριστικό ότι στο επικουρικό του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ η μείωση αναμένεται να φθάσει ακόμη και το 36,8%. Ιδιαίτερη σημασία έχει, επίσης, η διάταξη του νόμου για τον ΟΑΕΕ, που αφήνει ανοικτό το ενδεχόμενο αλλαγής του ύψους των συντάξεων, με μόνο μία υπουργική απόφαση.
Μισθωτοί και Ελεύθεροι Επαγγελματίες
έπάλληλοι στα εμπορικά καταστήματα, ασφαλιστές, εκπαιδευτικοί σε ιδιωτική γενική εκπαίδευση, εργαζόμενοι σε οινοποιία, ζυθο-
ποιία, υπάλληλοι εμπορίου Τροφίμων, χημικοί καθώς και υπάλληλοι φαρμακευτικών εργασιών θα ασφαλίζονται για επικουρική σύνταξη στο νέο ταμείο του ιδιωτικού τομέα.
Ναυτικοί πράκτορες και υπάλληλοι θα λαμβάνουν κύρια σύνταξη και παροχές υγείας από τον ΟΑΕΕ. Για επικούρηση θα ασφαλίζονται στο νέο ταμείο Επικούρησης Ιδιωτικού Τομέα.
Οι ξενοδοχοϋπάλληλοι εντάσσονται στον κλάδο υγείας του ΙΚΑ, ενώ για την πρόνοια εντάσσονται στο νεοσύστατο Ταμείο Πρόνοιας Ιδιωτικού Τομέα. Οι ξενοδόχοι εντάσσονται στον κλάδο σύνταξης του ΟΑΕΕ, από τον οποίο θα καλύπτονται και για τις παροχές υγείας. Εργαζόμενοι στα Τσιμέντα και Ηλεκτροτεχνίτες θα ενταχθούν στο επικουρικό των μισθωτών ΕΤΕΑΜ.
Εργαζόμενοι στις ιπποδρομίες θα ασφαλίζονται για υγεία στο ΙΚΑ και θα λαμβάνουν επικουρική σύνταξη από το ΕΤΕΑΜ. Οι αυτοαπασχολούμενοι του κλάδου θα ασφαλίζονται για κύρια σύνταξη στον ΟΑΕΕ.
Έμποροι, Αυτοκινητιστές, Βιοτέχνες θα αποκτήσουν, εφόσον το επιθυμούν, επικουρικό. Οι πρατηριούχοι υγρών καυσίμων εντάσσονται στο νέο κλάδο επικούρησης του ΟΑΕΕ, ενώ οι αρτοποιοί θα παίρνουν επικουρική από τον ΟΑΕΕ.
Τι αλλάζει για τους τραπεζοϋπαλλήλους
Οι εργαζόμενοι σε Εθνική, Τράπεζα της Ελλάδος και στην πρώην ΕΤΒΑ εντάσσονται στον κλάδο Σύνταξης του ΙΚΑ, ενώ οι νεοπροσλαμβανόμενοι στις προαναφερόμενες τράπεζες υπάγονται υποχρεωτικά και αυτοδίκαια στο ΙΚΑ-ΕΤΑΜ και ως προς τις προϋποθέσεις συνταξιοδότησης, την καταβολή εισφορών και τον τρόπο υπολογισμού της σύνταξης, διέπονται από τη νομοθεσία του.
Τα ποσοστά των ασφαλιστικών εισφορών των ασφαλισμένων μειώνονται σταδιακά, από την 1/1/2013, κάθε τρία χρόνια και μέσα σε μια 10ετία ώστε να εξισωθούν πλήρως με τις αντίστοιχες του ΙΚΑ. Διαφορές στο ποσοστό των εισφορών που καταβάλλονται στα προαναφερόμενα Ταμεία με εκείνες του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ προκύπτουν μόνο για τους ασφαλισμένους μέχρι 31/12/1992.
Οι συντάξεις των ήδη συνταξιούχων ακολουθούν τις αυξήσεις των συντάξεων του Ιδρύματος. Το σύνολο της περιουσίας περιέρχεται στο ΙΚΑ. Επίσης, καταβάλλονται από τις Τράπεζες Εθνική και Ελλάδος και για 15 χρόνια τα ελλείμματα των Ταμείων, όπου είχαν προσδιοριστεί την 31/12/1992 και ανέρχονται στο ποσό των 25,5 εκατ. ευρώ και 23 εκατ. ευρώ, αντίστοιχα.
Οι εργαζόμενοι στην πρώην ΕΤΒΑ εντάσσονται για επικούρηση στο Ταμείο Ασφάλισης έπαλλήλων Τραπεζών και Επιχειρήσεων Κοινής Ωφέλειας, ενώ στο ίδιο ταμείο, για τον κλάδο πρόνοιας, εντάσσονται οι εργαζόμενοι στην Εμπορική Τράπεζα και το προσωπικό της πρώην Ιονικής-Λαϊκής Τράπεζας. Παράλληλα, θα ασφαλίζονται στο ταμείο για ιατροφαρμακευτική κάλυψη οι εργαζόμενοι στην πρώην ΕΤΒΑ, στην Εμπορική, στην Πίστεως, στη Γενική και στην Αμέρικαν Εξπρές. Ειδικά για την κάλυψη υγείας, μέσα στους επόμενους μήνες θα αναθεωρηθούν όλες οι συμβάσεις με θεραπευτήρια, διαγνωστικά κέντρα, κ.λπ. Η περιουσία των ταμείων παραμένει αυτόνομη, όμως τη διαχείριση του συνόλου των κεφαλαίων αναλαμβάνει το νέο 13μελές Δ.Σ. που διορίζεται από την Κυβέρνηση. Οι εργαζόμενοι στην Εθνική Ασφαλιστική για τον κλάδο σύνταξης θα ασφαλίζονται στο ΙΚΑ.
Οι όροι συνταξιοδότησης των Τραπεζοϋπαλλήλων
Καταργείται το δικαίωμα λήψης μειωμένης σύνταξης στο 50ό έτος της ηλικίας για τις μητέρες με ανήλικα παιδιά, οι οποίες θα δικαιούνται μόνο πλήρη σύνταξη με τη συμπλήρωση του 55ου έτους της ηλικίας. Η σταδιακή κατάργηση της μειωμένης σύνταξης αρχίζει από την 1-1-2013.
Με ανήλικο παιδί στο 50ό έτος της ηλικίας ή σε ένα από τα επόμενα χρόνια μέχρι τη συμπλήρωση του 55ου έτους, οι γυναίκες τραπεζοϋπάλληλοι θα θεμελιώνουν το δικαίωμα λήψης της μειωμένης σύνταξης, εφόσον έχουν και 5.500 ένσημα, αλλά θα πάρουν τη σύνταξη όταν συμπληρώσουν το 55ο έτος. Η σύνταξη μειώνεται κατά 1/200 το μήνα (6% το χρόνο).
Καταργείται η συνταξιοδότηση με 35 χρόνια και 58 ετών για τους ασφαλισμένους που υπήχθησαν στην ασφάλιση από 1/1/83 μέχρι 31/12/1992, από το 2013, και προστίθεται, ανά έτος, ένα εξάμηνο μέχρι τη συμπλήρωση του 60ού έτους. Αυξάνεται, έτσι, το όριο ηλικίας κατά 2 χρόνια.
Καταργείται η λήψη μειωμένης σύνταξης για τους ασφαλισμένους που έχουν πραγματοποιήσει 35 έτη ασφάλισης ή 10.500 ημέρες εργασίας με τη συμπλήρωση του 55ου έτους της ηλικίας.
Καταργούνται οι καταστατικές διατάξεις των εντασσομένων στο ΙΚΑ ταμείων και κλάδων τραπεζοϋπαλλήλων, που προβλέπουν τη συνταξιοδότηση σε όσους απολύονται από την υπηρεσία χωρίς δική τους υπαιτιότητα.
Κατά το χρόνο υποβολής της αίτησης συνταξιοδότησης, πρέπει να συνυπάρχουν οι προϋποθέσεις χρόνου ασφάλισης και ορίου ηλικίας και τίθεται ως ανώτατο όριο επικουρικής σύνταξης το 20% των συντάξιμων αποδοχών για 35 χρόνια ασφάλισης για όλους τους ασφαλισμένους μέχρι 31/12/92, και η σταδιακή, εντός μιας 8ετίας, ισόποση ετήσια μείωση σε όσες συντάξεις είναι μεγαλύτερες αρχίζει από το 2013. Η μείωση στις επικουρικές συντάξεις φτάνει έως το 65%.
Τι αλλάζει για τους εργαζόμενους στις ΔΕΚΟ
Οι εργαζόμενοι σε ΟΤΕ, ΕΛΤΑ και ΟΣΕ θα λαμβάνουν κύρια σύνταξη από το ΙΚΑ, επικουρική, πρόνοια και υγεία από το Ταμείο Ασφάλισης έπαλλήλων Τραπεζών και Επιχειρήσεων Κοινής Ωφέλειας. Οι εργαζόμενοι στον ΗΣΑΠ εντάσσονται στον κλάδο κύριας σύνταξης του ΙΚΑ, ενώ επικουρική σύνταξη θα λάβουν από το Ταμείο Ασφάλισης έπαλλήλων Τραπεζών και Επιχειρήσεων Κοινής Ωφέλειας. Οι εργαζόμενοι στον ΗΛΠΑΠ θα καλύπτονται για την υγεία τους από το Ταμείο Ασφάλισης έπαλλήλων Τραπεζών και Επιχειρήσεων Κοινής Ωφέλειας, ενώ από το ίδιο ταμείο θα παίρνουν επικουρική σύνταξη οι εργαζόμενοι στην ΕέΔΑΠ και την ΕΡΤ.
Πώς θα συνταξιοδοτούνται οι εργαζόμενοι στις ΔΕΚΟ
Προκειμένου να θεμελιωθεί συνταξιοδοτικό δικαίωμα, οι εργαζόμενοι θα πρέπει να έχουν, σωρευτικά και συνδυαστικά, συμπληρώσει τόσο τον απαιτούμενο κάθε φορά χρόνο ασφάλισης όσο και το όριο ηλικίας.
Με την κατάργηση των διατάξεων περί απολύσεων των Γενικών κανονισμών (αυτοδίκαια στα 58 ή υποχρεωτικά στα 35 χρόνια υπηρεσίας), αυξάνεται ο χρόνος συνταξιοδότησης έως και 8 χρόνια.
Η συνταξιοδότηση των μητέρων με ανήλικα παιδιά που προσλήφθηκαν από 1/1/83 έως 31/12/92 γινόταν με 25 χρόνια υπηρεσίας και ηλικία 50 ετών. Από το 2013 αυτό καταργείται και σταδιακά το όριο ηλικίας αυξάνεται κατά 5 χρόνια.
Από τις αρχές του 2009, όσοι συνταξιοδοτούνται πρόωρα θα λαμβάνουν μειωμένη σύνταξη κατά 30%, από 22,5% που ισχύει σήμερα.
Οι μητέρες που προσλήφθηκαν στις επιχειρήσεις μέχρι το τέλος του 1992 και έχουν τρία παιδιά συνταξιοδοτούνται με 20 χρόνια χωρίς όριο ηλικίας. Με το νέο νόμο από το 2013 θα πρέπει ταυτόχρονα να είναι και 50 ετών.
Oι γυναίκες που προσλήφθηκαν μετά την 1/1/93 και έχουν 3 ή περισσότερα παιδιά συνταξιοδοτούνται σήμερα με 20 χρόνια ασφάλισης στα 56 για το τρίτο παιδί, στα 53 για το 4ο, και στα 50 για το 5ο. Από το 2013 το όριο ηλικίας αυξάνεται κατά 3 χρόνια για τη γυναίκα που έχει 3 παιδιά, κατά 4 χρόνια για όποια έχει 4 παιδιά, και κατά 5 χρόνια για όποια γυναίκα έχει 5 ή περισσότερα παιδιά, αφού θα συνταξιοδοτούνται πλέον με όριο 59, 57 και 55, αντίστοιχα.
Η επικουρική σύνταξη από το 20% του τακτικού μισθού στα 30 χρόνια ασφάλισης, γίνεται 20% στα 35 χρόνια ασφάλισης επί των συντάξιμων αποδοχών. Η μείωση της επικουρικής θα ξεκινήσει από το 2013 και θα φθάσει το 32%.
Οι ίδιοι δυσμενείς όροι και προϋποθέσεις συνταξιοδότησης θα ισχύουν και για τους εργαζόμενους στη ΔΕΗ, για τους οποίους συστήνεται αυτοτελής Τομέας στον κλάδο σύνταξης του ΙΚΑ. Επικουρική σύνταξη, πρόνοια και παροχές υγείας θα λαμβάνουν από το Ταμείο Ασφάλισης έπαλλήλων Τραπεζών και Επιχειρήσεων Κοινής Ωφέλειας.
Επιστήμονες
Οι δικηγόροι, συμβολαιογράφοι, μηχανικοί, γιατροί, υγειονομικοί και φαρμακοποιοί θα ασφαλίζονται για κύρια σύνταξη, επικουρική,
υγεία και πρόνοια στο Ενιαίο Ταμείο Ανεξάρτητα Αυτοαπασχολούμενων.
Οι δημοσιογράφοι, που αρχικά επρόκειτο να ενταχθούν στο ίδιο ταμείο, θα ασφαλίζονται για κύρια σύνταξη, επικουρική, υγεία και πρόνοια στο Ενιαίο Ταμείο Ασφάλισης Προσωπικού ΜΜΕ, μαζί με τους ιδιοκτήτες ημερήσιου και περιοδικού τύπου, εφημεριδοπώλες και τεχνικούς τύπου.
Για τους ελεύθερους επαγγελματίες από το 2013 αυξάνεται στα 60 το όριο ηλικίας για συνταξιοδότηση, με 35ετία. Από τις αρχές του 2009, κάθε έτος πρόωρης συνταξιοδότησης θα επιβαρύνεται με μείωση κατά 6% στη σύνταξη, ακόμη και στην περίπτωση των μητέρων με ανήλικα τέκνα.
Στο ΤΑΤΤΑ, από το 2010 καταργείται σταδιακά η δυνατότητα για λήψη μειωμένης σύνταξης στο 50ό έτος της ηλικίας, με την προσθήκη ενός έτους κάθε χρόνο. Από το 2013 αυξάνεται κατά ένα εξάμηνο ή 150 μέρες ο συντάξιμος χρόνος και μέχρι τη συμπλήρωση 6.000 ημερών ασφάλισης (σήμερα η προϋπόθεση είναι 5.500 ημέρες ασφάλισης και 55ο έτος ηλικίας ή 50ό για μειωμένη). Αλλά και για τις μητέρες ανηλίκων, του ταμείου Νομικών, προβλέπεται σταδιακή αύξηση από το 2013 και με την προσθήκη ενός έτους το χρόνο, ώστε το όριο ηλικίας συνταξιοδότησης να φθάσει από 50 σε 55.
Επίσης, ειδικά για τις μητέρες ανηλίκων ασφαλισμένες από το ’83 έως το ’92 στο ΤΣΠΕΑΘ, αυξάνεται ο συντάξιμος χρόνος για συνταξιοδότηση στα 50, από 15 έτη ασφάλισης σε 20. Η αλλαγή θα γίνει το 2013. Στην περίπτωση, δηλαδή, συνταξιοδότησης με 20 έτη, καταργείται η δυνατότητα συνταξιοδότησης στα 50, με εξάμηνα από το 2013, και τίθεται όριο το 55ο έτος ηλικίας.
