Η Munich Reinsurance Co οργάνωσε στις 3 & 4 Ιουνίου 2008 στην Αθήνα διήμερη συνδιάσκεψη με θέμα την «Αποτελεσματική Διαχείριση των Φυσικών Καταστροφών: Προγραμματισμός για Έκτακτες Ανάγκες στην Ασφαλιστική Βιομηχανία». Τη συνδιάσκεψη παρακολούθησαν στελέχη ασφαλιστικών εταιριών, διευθυντές, υπεύθυνοι ανάληψης και ζημιών, μεσίτες αντασφαλίσεων, πραγματογνώμονες και εκπρόσωποι του κράτους.
H Munich Re είναι ένας από τους μεγαλύτερους φορείς παγκοσμίως που παρέχει αντασφαλιστική κάλυψη για συσσωρευμένες ασφαλιστικές υποχρεώσεις, δηλαδή το γνωστό “reinsurance capacity”. Ως εκ τούτου, έχει αποκομίσει σημαντική εμπειρία από μεγάλα γεγονότα ασφαλιστικών ζημιών σε πολλές χώρες. Γνωρίζει τα προβλήματα που προκύπτουν όταν δεν υπάρχει επαρκής σχεδιασμός για την αντιμετώπιση αυτών των καταστάσεων ή όταν η συνεργασία και η επικοινωνία μεταξύ των συνεργαζόμενων μερών είναι ελλιπής. Γι’ αυτό και οργάνωσε τη συνδιάσκεψη αυτή, προκειμένου να εκθέσει τους προβληματισμούς της στην ελληνική ασφαλιστική αγορά. Πρόεδρος της συνδιάσκεψης ήταν ο κ. Johann Adrian von Lucius, ανώτατο στέλεχος της Munich Re, ενώ προλόγισε ο κ. Φωκίων Μπράβος, Πρόεδρος της Ένωσης Ασφαλιστικών Εταιριών Eλλάδας.
Στη συνέχεια, ο Dr. Paolo Bussolera, επικεφαλής της Διεύθυνσης Ζημιών της Munich Re για την Ευρώπη και τη Λατινική Αμερική, ανέπτυξε τα ιδιαίτερα προβλήματα που δημιουργούνται όταν οι ασφαλιστικές εταιρίες βρίσκονται αντιμέτωπες με συσσωρεύσεις ασφαλιστικών απαιτήσεων λόγω ενός φυσικού γεγονότος, όπως ενός σεισμού. Στις έκτακτες αυτές περιπτώσεις, τόνισε, μπορούν να τεθούν σε κίνδυνο οι βασικές υπηρεσίες υποδομής αλλά και οι πόροι της ίδιας της ασφαλιστικής εταιρίας. Στη συνέχεια, με φωτογραφικό υλικό παρουσίασε μερικά παραδείγματα αυτών των προβλημάτων που συνέβησαν στο παρελθόν και περιέγραψε τα απαραίτητα στοιχεία των σχεδίων αντιμετώπισης έκτακτων αναγκών, τα οποία οι ασφαλιστικές εταιρίες πρέπει να έχουν σε ισχύ για να είναι σε θέση να αντιμετωπίσουν αυτές τις καταστάσεις.
Μια ομάδα ομιλητών κάλυψε το θέμα της συνεργασίας μεταξύ του αντασφαλιστή, του ασφαλιστή και των πραγματογνωμόνων. Εκπρόσωποι από κάθε πλευρά περιέγραψαν τις προσδοκίες τους, την εμπειρία τους από τα προηγούμενα γεγονότα συσσωρευμένων απαιτήσεων από την ίδια αιτία και τα προβλήματα που αντιμετώπισαν. Εκτός από την εκπόνηση σχεδίων οργανωτικής προετοιμασίας και μέτρων για την κατανομή πόρων, στις παρουσιάσεις επίσης προσδιορίστηκαν σημεία που θα μπορούσαν σήμερα να εξεταστούν, όπως π.χ. η ανάγκη για σαφήνεια στη διατύπωση των ασφαλιστηρίων συμβολαίων, η δημιουργία προτύπων για τη διευκόλυνση της έγκαιρης ροής των απαραίτητων πληροφοριών μεταξύ των φορέων, έτσι ώστε το κάθε μέρος να είναι σε θέση να εκτελέσει σωστά και έγκαιρα το ρόλο του στη διαδικασία αποζημίωσης.
Κατά τη διάρκεια της συζήτησης που ακολούθησε, ο κ. Δούκας Παλαιολόγος, Διευθύνων Σύμβουλος της Εθνικής Ασφαλιστικής, επισήμανε ότι η ελληνική ασφαλιστική αγορά υπέστη σημαντική δοκιμή από το σεισμό των 5,9R της 7ης Σεπτεμβρίου 1999. Ο σεισμός αυτός είχε επίκεντρο την ευρύτερη περιοχή της Αθήνας, στην οποία υπάρχει η υψηλότερη συγκέντρωση των ασφαλισμένων κεφαλαίων. Η ελληνική ασφαλιστική αγορά αντιμετώπισε επιτυχώς την πληθώρα των απαιτήσεων, αν και δεν υπήρξε προηγουμένως οποιοσδήποτε σχεδιασμός για το χειρισμό εκτάκτων καταστάσεων. Η ασφαλιστική βιομηχανία διεκπεραίωσε περίπου 10.000 ασφαλιστικές αξιώσεις και η συνολική ασφαλιζόμενη ζημιά περιουσίας από το σεισμό της 7ης Σεπτεμβρίου ανήλθε σε περίπου a117 εκατομμύρια. Ήταν η μεγαλύτερη ασφαλιστική ζημιά από ένα γεγονός στην Ελλάδα, αλλά υπήρξε ελάχιστος αντίκτυπος στα αποτελέσματα της ασφαλιστικής βιομηχανίας.
Ο κ. Παλαιολόγος τόνισε ότι ο σεισμός του 1999 συνέβη πριν την αύξηση των νέων κατασκευών που προήλθε από τη διάθεση χαμηλών ενυπόθηκων τραπεζικών δανείων. Σήμερα οι τραπεζίτες επιμένουν και στην ασφάλιση του κινδύνου σεισμού για τα ενυπόθηκα περιουσιακά στοιχεία, με αποτέλεσμα τα συσσωρευμένα εν ισχύ ασφαλιζόμενα κεφάλαια να έχουν πολλαπλασιαστεί.
Στη συνέχεια, ο κ. G. Turner της AON Turner Reinsurance Services πρόσθεσε ότι το 1999 οι περισσότερες αντασφαλιστικές συμβάσεις περιουσίας των ελληνικών ασφαλιστικών εταιριών ήταν σε αναλογική βάση με πολύ χαμηλές κρατήσεις των ασφαλιστικών εταιριών. Επομένως, οι ζημιές από το σεισμό του 1999 επιβάρυναν κυρίως τους συμβατικούς αντασφαλιστές. Όμως, τα τελευταία χρόνια, οι ασφαλιστικές εταιρίες αντασφαλίζουν το σεισμό και τις φυσικές καταστροφές με μη αναλογικές συμβάσεις και με σημαντικά υψηλότερες ίδιες κρατήσεις. Η συνολική τρέχουσα έκθεση στον κίνδυνο σεισμού και το είδος της υπάρχουσας αντασφαλιστικής προστασίας διαφέρουν σημαντικά από το 1999. Συνεπώς, ένα παρόμοιο γεγονός σήμερα θα επιφέρει μεγαλύτερη και σοβαρότερη επίπτωση στην ελληνική ασφαλιστική αγορά.
Στις παρουσιάσεις που ακολούθησαν, ανώτερα στελέχη της Διεύθυνσης Ζημιών της Munich Re ανέλυσαν τους τεχνικούς παράγοντες που επηρεάζουν τις απώλειες φυσικών καταστροφών και τι αναμένεται από τους πραγματογνώμονες ζημιών. Ειδικοί κάλυψαν το χειρισμό των επακόλουθων αποθετικών απωλειών και επίσης τις πτυχές της φυσικής αποκατάστασης των ζημιών σε κτήρια και εγκαταστάσεις, τονίζοντας τη σπουδαιότητα της έγκαιρης συνεργασίας μεταξύ όλων των μερών για την ταχύτερη αποκατάσταση ζημιών μετά από μια καταστροφή.
Κατά τη διάρκεια της συζήτησης έγιναν ερωτήσεις για τις τοπικές ασφαλιστικές πρακτικές και συνήθειες. Ο κ. Ερρίκος Μοάτσος, της Επιτροπής Περιουσίας της Ένωσης Ασφαλιστικών Εταιριών, παρατήρησε ότι, παραδοσιακά, τα συμβόλαια περιουσίας καλύπτουν ονομαστικούς κινδύνους αλλά τώρα υπάρχει ζήτηση για καλύψεις κατά Παντός Κινδύνου “All Risks”, συμπεριλαμβανομένων και διαφόρων επεκτάσεων διακοπής εργασιών. Η Ένωση έχει ενημερώσει τα μέλη της σχετικά και πρόσφατα μετέφρασε στα Ελληνικά την ειδική έκδοση της Munich Re για τα «έκτακτα γεγονότα».
Ακολούθησε η παρουσίαση του σχεδίου εκτάκτων αναγκών της Εθνικής Ασφαλιστικής, το οποίο συμπεριλαμβάνει τα μέτρα που μια ασφαλιστική εταιρία προβλέπει για την εξασφάλιση της ομαλής της λειτουργίας, ακόμη και σε περίοδο που έχει να αντιμετωπίσει ένα εξαιρετικά μεγάλο αριθμό απαιτήσεων για την εξυπηρέτηση των πελατών της.
Φυσικά, η κυβέρνηση έχει την κύρια ευθύνη να προστατεύσει τον πληθυσμό της χώρας σε περίπτωση φυσικών καταστροφών. Ο κ. Μαργαρίτης Μουζάς, Γενικός Γραμματέας της Πολιτικής Προστασίας του έπουργείου Εσωτερικών, παρουσίασε τον πολυδιάστατο κυβερνητικό ρόλο στο σχεδιασμό αντιμετώπισης εκτάκτων αναγκών, όπως την προετοιμασία και το συντονισμό των διαφόρων υπηρεσιών και φορέων με στόχο την ελαχιστοποίηση των συνεπειών και την επίσπευση της αποκατάστασης. Ο κ. Μουζάς υπογράμμισε ότι τα σχέδια αυτά συνεχώς αναθεωρούνται και προσαρμόζονται στις τεχνολογικές εξελίξεις και με τη συνεργασία διαφόρων διεθνών οργανισμών.
Ακολούθησε ο κ. Μιχάλης Αυγουλέας από την Πυροσβεστική Υπηρεσία, ο οποίος έχει προσωπική εμπειρία στην καταπολέμηση εκτεταμένων πυρκαγιών και σε προσπάθειες διάσωσης εγκλωβισμένων σεισμοπλήκτων. Ο κ. Αυγουλέας αναφέρθηκε λεπτομερώς στις καταστροφικές πυρκαγιές της Πελοποννήσου το καλοκαίρι του 2007.
Οι ανησυχίες για το σεισμό δεν είναι θεωρητικές. Η Ελλάδα έχει την υψηλότερη σεισμική δραστηριότητα στην Ευρώπη. Λίγες μόνο ημέρες μετά από τη συνδιάσκεψη, η Πελοπόννησος σείστηκε από σεισμό των 6,8R. Ευτυχώς, δεν υπήρξε κανένας τραυματισμός αλλά πολλές περιουσίες υπέστησαν ζημιές και απώλειες και η ασφαλιστική αγορά αντιμετώπισε εκατοντάδες απαιτήσεις από τους ασφαλιζομένους της.
Η γενική εκτίμηση ήταν ότι καθώς τα καταστροφικά γεγονότα μπορούν να προκαλέσουν ποικίλες πρόσθετες και σύνθετες προκλήσεις για τις ασφαλιστικές εταιρίες, η ασφαλιστική βιομηχανία έχει σημαντικό ρόλο στη διαδικασία ανάκαμψης. Μέτρα πρόληψης και προετοιμασίας πρέπει να τεθούν σε ισχύ. Τα μέτρα αυτά πρέπει να αναθεωρούνται συνεχώς για να εξασφαλίζουν ότι η ασφαλιστική αγορά θα είναι σε θέση, όταν χρειαστεί, να εκπληρώσει την αποστολή της. Προσδιορίστηκαν συγκεκριμένα θέματα για τον προγραμματισμό χειρισμού έκτακτων αναγκών από ασφαλιστικές εταιρίες. Η Munich Re, ως ένας από τους κύριους αντασφαλιστές της ελληνικής ασφαλιστικής αγοράς, είναι έτοιμη να συνεργαστεί με την ασφαλιστική βιομηχανία και σε αυτήν την κατεύθυνση.
