14ο Συνέδριο Ύδρας

Το 14ο Ασφαλιστικό και Αντασφαλιστικό Συνέδριο της Ύδρας ολοκληρώθηκε το Σάββατο 29 Σεπτεμβρίου και όσοι συμμετείχαν σε αυτό (ασφαλιστές, στελέχη εταιρειών, μεσίτες αντασφαλίσεων και αντασφαλιστές της διεθνούς σκηνής) ισχυρίστηκαν, στην πλειοψηφία τους, ότι η φετινή ήταν μια διαφορετική και αρκετά πιο ενδιαφέρουσα διοργάνωση. Και μάλλον έχουν δίκιο…

Σημαντικές παρουσίες και κλίμα αισιοδοξίας
Φυσικά το συνέδριο δεν ήταν διαφορετικό ούτε ως προς τον τόπο διεξαγωγής ούτε ως προς τη δομή του, η οποία παραμένει βασισμένη κυρίως στις κατ’ ιδίαν συναντήσεις και ραντεβού των συμμετεχόντων, στις κοινωνικές εκδηλώσεις με χορηγούς μεσίτες αντασφαλίσεων και στις δύο ενότητες ομιλιών, στις οποίες για φέτος τα θέματα ήταν: «Οι επιπτώσεις της χρηματοοικονομικής κρίσης στην ευρωπαϊκή ασφαλιστική αγορά» και «Το μέλλον της Ασφαλιστικής Διαμεσολάβησης». 
Η διαφορά εντοπίζεται στην ουσία και στα συμπεράσματα που προέκυψαν από τις παρουσιάσεις των ομιλητών, στις παρουσίες –που ήταν σαφώς περισσότερες και θα τολμούσαμε να πούμε αναβαθμισμένες– αλλά, κυρίως, στο κλίμα και στην αίσθηση αισιοδοξίας που αποτυπώθηκε και στις κατ’ ιδίαν συζητήσεις αλλά και στη διάρκεια των ευφάνταστων και ευχάριστων κοινωνικών εκδηλώσεων που επιμελήθηκαν η Ευρώπη του κ. Ν. Μακρόπουλου, η Matrix του κ. Δ. Τσεσμετζόγλου, η Safe Brokers, με οικοδεσπότες τους κ.κ. Σ. Ασσαριώτη και Μ. Σιατούνη, και η ΑΟΝ Benfield, με οικοδεσπότες τους κ.κ. Γ. Δαλιάνη και R. Posgate.

Οι αντασφαλιστικές συμβάσεις στο επίκετρο
Σε ό,τι αφορά τον κύριο κι επίσημο στόχο του συνεδρίου, τις συζητήσεις δηλαδή μεταξύ ασφαλιστών και αντασφαλιστών για τις μεταξύ τους συμβάσεις της επόμενης χρονιάς, υπήρξε πεδίο διαπραγματεύσεων εξασφαλισμένο από τα καλά αποτελέσματα της προηγούμενης χρονιάς. Έτσι, οι ασφαλιστές είχαν τη δυνατότητα να διεκδικήσουν χαμηλότερες τιμές και καλύτερους όρους με βάση τα περσινά αποτελέσματα, συναντώντας φυσικά τις επιφυλάξεις των αντασφαλιστών, που επιθυμούν να είναι προστατευμένοι στο ενδεχόμενο μιας επόμενης όχι το ίδιο καλής περιόδου. 
Τα αποτελέσματα των διαπραγματεύσεων θα αποτυπωθούν, βέβαια, στις αντασφαλιστικές συμβάσεις που θα πετύχει κάθε εταιρεία. Ωστόσο, γεγονός είναι πως οι αντασφαλιστικές εταιρείες –και αυτό αφορά κυρίως τους μεγαλύτερους παίκτες– διατηρούν επιφυλακτική στάση απέναντι στην ελληνική αγορά, επηρεασμένες προφανώς από το αρνητικό κλίμα για τη χώρα μας, που καλλιεργείται στις αγορές διεθνώς.

Ανακατατάξεις στη μεσιτεία αντασφαλίσεων
Σε τοπικό επίπεδο, οι εξελίξεις στο χώρο των μεσιτών αντασφαλίσεων έχουν ενδιαφέρον, καθώς το τοπίο αλλάζει μετά την αποχώρηση της οικογένειας Turner από την ΑΟΝ. Τα εγκαίνια των γραφείων της Guy Carpenter στην Αθήνα και η εμπλοκή του κ. Γιώργου Turner στο εγχείρημα ήταν γνωστά σε όσους ασχολούνται με το χώρο μεσιτείας αντασφαλίσεων. 
Στην  Ύδρα, τόσο ο κ. Δημήτρης Τσεσμετζόγλου της Matrix όσο και η ομάδα της AON έβαλαν τα δυνατά τους ώστε να εντυπωσιάσουν τους συνέδρους στις εκδηλώσεις που διοργάνωσαν –και τα κατάφεραν! Είναι προφανές ότι ο υγιής ανταγωνισμός προάγει και καλά αποτελέσματα και αναμένουμε να δούμε εντατικοποίηση των προσπαθειών και σε καθαρά επαγγελματικό επίπεδο. 
Η αλήθεια είναι πως οι αντασφαλιστές αναμένουν με ενδιαφέρον να δουν την πορεία που θα ακολουθήσει η ομάδα που θα συγκροτήσει η AON, καθώς εκπροσωπούν και πελάτες οι οποίοι έχουν επενδύσει μακροπρόθεσμα στην εταιρεία. Από τώρα και τουλάχιστον μέχρι το τέλος του έτους, επικεφαλής της ΑΟΝ θα είναι ο κ. Richard Posgate, Co-Chief Executive Officer για την Ευρώπη, τη Μέση Ανατολή και την Αφρική. 
Από την πλευρά της Matrix, η εταιρεία θεωρεί σημαντικό της πλεονέκτημα τον local χαρακτήρα της και βλέπουμε κινήσεις που αποσκοπούν στην ενδυνάμωση των σχέσεών της με τους Έλληνες μεσίτες ασφαλίσεων.  
Οι κινήσεις του κ. Gerald Turner θα είναι σίγουρα προσεκτικές, καθώς δεσμεύεται από τη ρήτρα μη ανταγωνισμού με την AON για διάστημα λίγο μεγαλύτερο του ενός χρόνου. 

Ισχυρό “παρών” από επικεφαλής εταιρειών
Εκτός από τους αντασφαλιστές, ισχυρό “παρών” έδωσαν φέτος και επικεφαλής ασφαλιστικών εταιρειών. Εκτός από τον μόνιμα παρόντα στο συνέδριο, Πρόεδρο της ΕΑΕΕ, κ. Γιώργο Κώτσαλο, στην  Ύδρα ταξίδεψαν, μεταξύ άλλων, και οι κ.κ. Α. Βασιλείου, Θ. Κοκκάλας, Π. Παπανικολάου, Β. Woirhaye, Ν. Βαγιακάκος, Ν. Μακρόπουλος, Φ. Μπράβος, Τρ. Λυσιμάχου, Ι. Χατζηιωσήφ, Ν. Σταυρογιάννη, Β. Λιάγκας, Θ. Αχής, Μ. Σωτηράκος, Δ. Μαζαράκης, Α. Ρούβας.
Όπως μας είπε, άλλωστε, και ο Δ/νων Σύμβουλος της Groupama, η παρουσία του στο συνέδριο είναι ένα μήνυμα για την αποφασιστικότητα της εταιρείας να συνεχίσει με επιμονή την προσπάθειά της στην ελληνική αγορά και η αίσθηση που ο ίδιος αποκόμισε ήταν πως το πνεύμα των ανθρώπων της αγοράς είναι ανανεωμένο –και αυτό από μόνο του είναι θετικό σημάδι. 
Φυσικά, δεν αρκεί η αισιοδοξία για να αντιμετωπιστεί η κρίση. Χρειάζεται, πρωτίστως, η εξαγωγή χρήσιμων συμπερασμάτων και πολλή δουλειά, για να αλλάξουν όσα δεν παράγουν πλέον αποτέλεσμα. 

Προτάσεις, διαπιστώσεις και συμπεράσματα, υπό το φάσμα της κρίσης
Σε ό,τι αφορά διαπιστώσεις και συμπεράσματα, πολύ υλικό είχαν οι παρουσιάσεις των κ.κ. O. Jones, Π. Παπανικολάου και Α. Βασιλείου. 
Από τη θέση του στην Insurance Europe (πρώην CEA), ο κ. Olav Jones, Αναπλ. Γενικός Δ/ντής και Δ/ντής Οικονομικών, έχει σφαιρική εικόνα για τις επιπτώσεις της κρίσης σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Επεσήμανε λοιπόν –και είναι σημαντικό να τονιστεί– πως το μεγάλο ερώτημα είναι πόσο θα διαρκέσει η περίοδος χαμηλών επιτοκίων, η οποία ευνοεί την τραπεζική αγορά όχι όμως και την ασφαλιστική, που μέχρι πρότινος μπορούσε να τιμολογεί χαμηλά τα προϊόντα της, κυρίως στον κλάδο Ζωής, βασιζόμενη στα κέρδη από τις επενδύσεις της. Παράλληλα, ο κ. Jones επεσήμανε πως η πτώση των μερισμάτων, τα οποία ήταν όντως αρκετά υψηλά, αποδεικνύει πως και οι μέτοχοι των ασφαλιστικών εταιρειών επωμίστηκαν μέρος του βάρους που δημιούργησε η χρηματοοικονομική κρίση. 

Ωστόσο, περισσότερο από τις ευρωπαϊκές εξελίξεις τους ασφαλιστές στην Ελλάδα απασχολεί η αναδόμηση της ελληνικής ασφαλιστικής αγοράς. Σε αυτή την κατεύθυνση ενδιαφέρον είχαν οι συγκεκριμένες προτάσεις του κ.Π. Παπανικολάου, Προέδρου και Δ/νοντος Συμβούλου της Allianz στην Ελλάδα. 
Κυρίαρχος άξονας των προτάσεών του είναι η ενεργή στήριξη της Πολιτείας, μέσω νομοθετικών ρυθμίσεων και υιοθέτησης προτάσεων που θα δώσουν στην αγορά αναπτυξιακά κίνητρα και θα βοηθήσουν να ενισχυθεί η ασφαλιστική διείσδυση, που παραμένει εδώ και χρόνια χαμηλή στη χώρα μας. Επειδή, όμως, τα δείγματα από την Πολιτεία δεν εμπνέουν μέχρι σήμερα μεγάλη αισιοδοξία, με ενδιαφέρον ακούσαμε και τις προτάσεις που αφορούν αμιγώς σ’ εκείνα που οι ίδιες οι ασφαλιστικές εταιρείες μπορούν να εστιάσουν. 
Σε αυτά συμπεριλαμβάνονται η ανακεφαλαιοποίηση των ασφαλιστικών εταιρειών, η ενίσχυση των τεχνικών αποθεμάτων, τα οποία λόγω ύφεσης περιορίστηκαν στα επίπεδα του 2005, η συσσώρευση νέων περιουσιακών στοιχείων μέσω τεχνικών αποθεμάτων στον κλάδο Ζωής, ο ανασχεδιασμός των αποταμιευτικών και συνταξιοδοτικών προγραμμάτων, με στόχο είτε τα χαμηλότερα τεχνικά επιτόκια είτε τη συμμετοχή των επενδυτών στο ρίσκο της επένδυσης. 
Για μια ακόμη φορά, ακούσαμε την παρότρυνση να εστιάσουν οι ασφαλιστές στη διατήρηση των υπαρχόντων πελατών αλλά και αναφορά στη ζημιά που προκαλεί η μετακίνηση χαρτοφυλακίων από διάφορους πράκτορες από εταιρεία σε εταιρεία. Σε αυτό το τελευταίο, για μια ακόμα φορά, επισημαίνουμε και την ευθύνη που αναλογεί στις ίδιες τις ασφαλιστικές εταιρείες, που αποδέχονται και ενθαρρύνουν αυτή την πρακτική.
Στις προτάσεις του κ. Παπανικολάου θέση είχε και η επίλυση των προβλημάτων του Επικουρικού Κεφαλαίου και η αλήθεια είναι πως πρόκειται για ένα πάρα πολύ μεγάλο και σοβαρό πρόβλημα, που η αναβολή επίλυσής του μπορεί να επηρεάσει αρνητικά το σύνολο της ασφαλιστικής αγοράς. 
Δυστυχώς, σε αυτό το μέτωπο, αυτές τις ημέρες ξαναζούμε τις ίδιες πρακτικές που παρακολουθήσαμε πριν ένα χρόνο, με την Πολιτεία να προωθεί ρυθμίσεις και τις Ενώσεις Δικηγόρων να αντιδρούν σθεναρά σε αυτές. Η έκβαση αυτού του ζητήματος θα είναι καθοριστική για το μέλλον του Επικουρικού και φυσικά η λύση του προβλήματος δεν μπορεί παρά να πλήξει κάποια συμφέροντα.

Ο κ. Ανδρέας Βασιλείου, Αντιπρόεδρος της Εθνικής Ασφαλιστικής, έδωσε ένα πιο αισιόδοξο μήνυμα στην αγορά, χωρίς ωστόσο να παραγνωρίσει τις αρνητικές εξελίξεις που προδιαγράφονται για το μέλλον. 
Ναι, η αγορά θα τραυματιστεί από τις χαμηλότερες αποδόσεις που θα δουν οι μέτοχοι, από τις αυξήσεις κεφαλαίων που είναι αναγκαίες, ανεξαρτήτως κουρέματος των ομολόγων, από τις υπερβολικές ρυθμίσεις που προετοιμάζονται και από την έλλειψη επενδύσεων και στήριξης της ιδιωτικής ασφάλισης, την ώρα που ο δημόσιος τομέας και οι παροχές του περιορίζονται. Όμως, η ασφαλιστική αγορά έχει σήμερα την ευκαιρία να κάνει μια επιλογή για την πορεία που θέλει να ακολουθήσει και να επιμείνει σε αυτήν. Υπάρχει ισχυρό κίνητρο για να επιβιώσει και να βγει ενδυναμωμένη, με ισχυρότερα και καλύτερα δίκτυα πωλήσεων, και απαλλαγμένη από τις λιγότερο παραγωγικές μονάδες σε όλα τα επίπεδα, αλλά και από τις υπερβολικές και ανεδαφικές πρακτικές. Είναι τώρα η ευκαιρία για τη δημιουργία μεγαλύτερων και πιο εξειδικευμένων μονάδων, σε τοπικό αλλά και διεθνές επίπεδο, τη στιγμή που η εξάρτηση από το δημόσιο τομέα φαίνεται να μειώνεται και να οδηγούμαστε σε ένα οικονομικό μοντέλο περισσότερο επικεντρωμένο στον ιδιωτικό τομέα.

Πώς, όμως, θα ακολουθήσουν και οι πολίτες – καταναλωτές σε αυτή την κατεύθυνση, όταν η εμπιστοσύνη τους στην ασφαλιστική αγορά είναι κλονισμένη; 
Η απάντηση του κ. Jones είναι πως πρέπει η ασφαλιστική αγορά να είναι ξεκάθαρη ως προς το ποιες ακριβώς ήταν οι υποσχέσεις που δεν εκπληρώθηκαν και το κοινό να ενημερωθεί για την ανθεκτικότητα που επέδειξε ο ασφαλιστικός κλάδος στην κρίση. 
Σε τοπικό επίπεδο, ο κ. Παπανικολάου απαντά πως είναι υποχρέωση του κράτους να επέμβει και να ρυθμίσει το είδος των προϊόντων που προσφέρει η αγορά.

Η προστιθέμενη αξία της ασφαλιστικής διαμεσολάβησης
Οι ασφαλιστικοί διαμεσολαβητές απασχόλησαν το δεύτερο πάνελ του συνεδρίου αλλά, δυστυχώς, παρόντες στο ακροατήριο τη δεύτερη μέρα δεν ήταν οι επικεφαλής των ασφαλιστικών εταιρειών, με την εξαίρεση των κ.κ. Βαγιακάκου και Βασιλείου αλλά και του κ. Μακρόπουλου, ο οποίος ήταν και ο συντονιστής της συζήτησης. 
Ζητούμε προκαταβολικά συγγνώμη αν αδικούμε κάποιον, αλλά θεωρούμε πως είναι εξαιρετικά σημαντική η παρουσία των επικεφαλής σε εκδηλώσεις που εστιάζουν στις δυσκολίες που αντιμετωπίζει το παραγωγικότερο ίσως δίκτυο της αγοράς. Όπως, άλλωστε, τόνισε και ο κ. Μακρόπουλος, οι διαμεσολαβούντες είναι οι πελάτες πριν τους πελάτες για κάθε ασφαλιστική εταιρεία. 
Ο εκπρόσωπος της BIPAR, κ. Andre Van Varenberg, Πρόεδρος  της Επιτροπής Μεσιτών, μίλησε για την υιοθέτηση της οδηγίας για την ασφαλιστική διαμεσολάβηση, που είναι προγραμματισμένη για το 2013. Φυσικά το θέμα ενδιαφέρει άμεσα τους ασφαλιστικούς διαμεσολαβητές, καθώς αγγίζει και ζητήματα που αφορούν τηδήλωση των προμηθειών τους στον πελάτη αλλά και τον τρόπο που θα αντιμετωπίζονται και τρίτοι που λειτουργούν ως διαμεσολαβητές στην ασφάλιση,  όπως οι εταιρείες ενοικίασης οχημάτων, leasing,ταξιδιωτικοί πράκτορες και άλλες κατηγορίες που δεν συμπεριλαμβάνονται στην ισχύουσα σήμερα οδηγία. 
Η αλήθεια είναι πως στη συζήτηση για την Οδηγία αυτή υπάρχουν πολλές ενστάσεις από τη μεριά των ασφαλιστικών διαμεσολαβητών, καθώς σαφώς δεν είναι απλό και εύκολο να εξακριβώνεται με αντικειμενικά κριτήρια αν ο διαμεσολαβών έχει ως άξονα το συμφέρον της εταιρείας ή του πελάτη. Παράλληλα και σε ό,τι αφορά την αποκάλυψη της προμήθειας του διαμεσολαβητή στους πελάτες του, όπως διαμορφώνεται η κατάσταση σήμερα, θα είναι υποχρεωτική για τα προϊόντα του κλάδου Ζωής και υποχρεωτική κατόπιν σχετικού αιτήματος του πελάτη για τα προϊόντα του κλάδου Γενικών Ασφαλίσεων, με προοπτική να καταστεί υποχρεωτική σε 5 χρόνια από σήμερα. 
Συμπέρασμα όλων των παραπάνω αλλά και όσων επιπλέον ειπώθηκαν στις σχετικές παρουσιάσεις είναι πως ο ασφαλιστικός διαμεσολαβητής πρέπει σήμερα, περισσότερο από ποτέ, να υπογραμμίζει την προστιθέμενη αξία που παράγει, αλλά και να καταστήσει σαφές, όσο πιο ξεκάθαρα μπορεί, ότι ως επαγγελματίας δεν πουλάει απλώς προϊόντα, αλλά δίνει λύσεις σε επιτακτικές ανάγκες του καταναλωτή. 
Είναι προφανές πως, αν ο καταναλωτής διαπιστώνει ξεκάθαρα το ρόλο και την αξία των υπηρεσιών που του προσφέρει ο ασφαλιστικός του σύμβουλος, θα επιλέγει ο ίδιος να απευθύνεται σε αυτόν και θα είναι διατεθειμένος να επιβαρυνθεί με το κόστος της προμήθειάς του. Από την πλευρά τους οι ασφαλιστικές εταιρείες, υποχρεωμένες και από τις νέες εξελίξεις, θα πρέπει επίσης να αναθεωρήσουν τα επίπεδα των προμηθειών που καταβάλλουν, σε πιο υγιείς βάσεις, χωρίς να καλλιεργούν παραδείγματα αθέμιτου ανταγωνισμού.