Του Ανδρέα Ρούβα, Γενικού Διευθυντή Ζωής και Yγείας Interamerican.
Tον Ιούνιο του 2004 δημοσιεύθηκε από τη Διεθνή Ένωση “”Geneva Association”” έκθεση με θέμα «Το Σύστημα Αποτίμησης σε Εύλογη Αξία και οι επιπτώσεις του στις ασφαλιστικές εταιρίες».
Οι ερωτήσεις που προσπάθησε η έρευνα να απαντήσει ήταν πολλές. Οι πιο σημαντικές όμως ήταν:
1. Ένα σύστημα παρακολούθησης σε αξίες αγοράς, το οποίο από τη φύση του είναι βραχυπρόθεσμο, μήπως θα αναγκάσει τις ασφαλιστικές εταιρίες να μειώσουν το μακροπρόθεσμο σχεδιασμό ανάπτυξης σε σχέση με την εταιρική στρατηγική και ανάληψη ασφαλιστικών εργασιών;
2. Το σύστημα μήπως θα αναγκάσει τις ασφαλιστικές εταιρίες να μειώσουν τη διάρκεια ή να μεταφέρουν το ρίσκο της επένδυσης των προγραμμάτων στον τελικό καταναλωτή;
3. Οι εταιρίες μήπως τελικά θα δώσουν έμφαση σε βραχυπρόθεσμες πολιτικές αποδοχών ρίσκου;
Εάν οτιδήποτε από τα παραπάνω συνέβαινε σε σημαντικό βαθμό, τότε αυτή η οικονομική αλλαγή στα δεδομένα των ασφαλιστικών εταιριών θα μπορούσε να επιφέρει μεγάλες αλλαγές από πλευράς κόστους στο ευρύτερο οικονομικό περιβάλλον.
Η έκθεση αυτή, λοιπόν, παρέχει μία εμπορική ανάλυση των απόψεων των διεθνών ασφαλιστικών εταιριών, βασισμένη στην εκτίμηση ότι το «Σύστημα Αποτίμησης σε Εύλογη Αξία», εάν ήταν να εφαρμοστεί, θα είχε πιθανώς ένα αριθμό επιδράσεων σε σημαντικά θέματα διακυβέρνησης της ασφαλιστικής επιχείρησης.
Οι κυριότεροι στόχοι επομένως της έκθεσης ήταν:
1. Να υπολογίσει την πιθανή επίδραση σε θέματα στρατηγικής μιας ασφαλιστικής επιχείρησης.
2. Να υπολογίσει την πιθανή επίδραση σε υπάρχοντα προϊόντα, τα οποία διατίθενται στην αγορά ή πρόκειται να διατεθούν στο μέλλον.
3. Να διερευνήσει την επίδραση που θα δεχθούν τα εσωτερικά οικονομικά συστήματα πληροφόρησης (MIS) από το νέο σύστημα αποτίμησης και παρακολούθησης.
4. Να εκτιμήσει το άμεσο και έμμεσο κόστος επένδυσης, το οποίο συνδέεται με την είσοδο της νέας αποτίμησης.
Ο μόνος τρόπος για να υπολογίσει κάποιος εμπειρικά κατά πόσο οι αποφάσεις της διοίκησης θα επηρεαστούν από την αλλαγή σε ένα νέο σύστημα αποτίμησης, είναι να ρωτήσει τους ανθρώπους που βρίσκονται στην ανώτερη ιεραρχικά θέση της διοίκησης.
Έτσι, για τη συλλογή όλων των απαραίτητων πληροφοριών απεστάλησαν ερωτήσεις στους Διευθύνοντες Συμβούλους των εταιριών που συμμετείχαν στην έρευνα.
Οι ερωτήσεις ήταν βασισμένες στο «Σύστημα Αποτίμησης σε Εύλογη Αξία», το οποίο ορίσθηκε σε συνέπεια με ό,τι ορίζουν τα Διεθνή Λογιστικά Πρότυπα (IASC/IASB). Δηλαδή ότι:
1. Όλα τα στοιχεία του Ενεργητικού και Παθητικού αποτιμώνται στην Εύλογη Αξία τους.
2. Οι ετήσιες μεταβολές στις αποτιμήσεις μεταφέρονται στα αποτελέσματα χρήσεως.
3. Τα μεγέθη των «Catastrophe Reserves» και των «Equalization Reserves» δεν θεωρούνται λογιστικές προβλέψεις.
4. Επίσης, τα «Deferred acquisition costs» δεν θεωρούνται στοιχεία του Ενεργητικού.
Οι απαντήσεις στις πιθανές επιδράσεις σε θέματα στρατηγικού σχεδιασμού, σε βασικές λειτουργίες των ασφαλιστικών επιχειρήσεων, καθώς και στις επενδύσεις και στις κεφαλαιαγορές, μπορούν να αποτυπωθούν σύμφωνα με τα παρακάτω:
1. Κύρια αποτελέσματα σε θέματα στρατηγικού σχεδιασμού θα είναι η μεγαλύτερη διακύμανση στα ετήσια αποτελέσματα, καθώς και η μεγαλύτερη έμφαση στα συμφέροντα των ασφαλισμένων και λιγότερη έμφαση στα συμφέροντα των μετόχων.
Οι συνέπειες της μεγαλύτερης διακύμανσης στα ετήσια αποτελέσματα θα επιφέρουν επιβράχυνση του χρονικού ορίζοντα προγραμματισμού:
α. στο σχεδιασμό των προϊόντων και στην επενδυτική στρατηγική, με αποτέλεσμα να οδηγήσουν σε πίεση για μικρότερη διάρκεια προϊόντων Ζωής και Συντάξεων, καθώς και στα ασφαλιστήρια Αστικής Ευθύνης,
β. μικρότερο capacity στις ασφαλίσεις καταστροφών, ενώ σήμερα υπάρχει μεγαλύτερο capacity λόγω της αντασφάλισης καθώς και της διαχρονικής κατανομής.
2. Στην επενδυτική στρατηγική η μετακίνηση του βάρους θα είναι από Μετοχές σε Ομόλογα.
Σαν μακροχρόνια θετικά αποτελέσματα θα πρέπει να λάβουμε υπ’ όψιν ότι η αποτίμηση σε εύλογες αξίες θα οδηγήσει μακροπρόθεσμα σε μια νέα ισορροπία μεταξύ της ζήτησης και της προσφοράς των ασφαλιστικών υπηρεσιών.
3. Ένας άλλος σημαντικός παράγοντας είναι ότι, από την εφαρμογή του νέου συστήματος αποτίμησης, θα αυξηθεί η πολυπλοκότητα στις ασφαλιστικές εργασίες, με αποτέλεσμα τόσο τα εσωτερικά όσο και τα εξωτερικά κόστη να ανέβουν. Θα υπάρξει, λοιπόν, η ανάγκη να γίνουν επενδύσεις σε νέα μηχανογραφικά συστήματα και εφαρμογές, καθώς και σε ειδική εκπαίδευση του προσωπικού, προκειμένου να επιτευχθεί η γνώση και η εξειδίκευση που είναι απαραίτητη για την παρακολούθηση και τον έλεγχο όλων των διαδικασιών. Επίσης, λόγω της διακύμανσης των αποτελεσμάτων θα είναι απαραίτητη η επένδυση σε κονδύλια εσωτερικής και εξωτερικής επικοινωνίας για την επεξήγηση των ετησίων αποτελεσμάτων. Αυτό έχει να κάνει κυρίως με τις επεξηγήσεις που θα πρέπει να δοθούν στις επιδράσεις των κερδών, που θα μεταβάλλονται περισσότερο κατά τη διάρκεια των ετών από ό,τι σήμερα και θα πρέπει να συνοδεύονται από ανάλυση όλων των κριτηρίων αποτίμησής τους.
Τι ζητεί, λοιπόν, το «Σύστημα Αποτίμησης σε Εύλογη Αξία» από τη διοίκηση μιας ασφαλιστικής επιχείρησης;
Την ανάλυση της κερδοφορίας της επιχείρησης και την αιτιολόγηση των μεταβολών των αξιών που προέρχονται από τη διαχείριση κινδύνων (risk management) και των αναλογιστικών πρακτικών.
Τι πρέπει να κάνει η διοίκηση γι’ αυτό;
Να κατανοήσει τα οικονομικά στοιχεία της εταιρίας και κυρίως, να προσδιορίσει σε τι είναι ευμετάβλητη (Sensitive) και σε τι είναι έκθετη (Exposed).
Πώς επηρεάζει τις αποφάσεις της διοίκησης;
Η ικανότητα γρήγορης αναγνώρισης συγκεκριμένων προβλημάτων που αντιμετωπίζει η εταιρία, θα δώσει τη δυνατότητα στη διοίκηση να επέμβει με συγκεκριμένες ενέργειες για την ταχεία διόρθωση των προβλημάτων.
Επίσης θα είναι δυνατό, με την οικονομική ενημέρωση και ανάλυση, να γίνει κατανοητή ξεχωριστά η επίδραση των ενεργειών της διοίκησης στα αποτελέσματα της εταιρίας σε σχέση με τις οικονομικές παραμέτρους που δεν μπορούν να επηρεαστούν από τη διοίκηση.
Τέλος, υποχρεώνει τη διοίκηση στην αναθεώρηση των αποφάσεων πολιτικής, σε κάθε ξεχωριστή ασφαλιστική διαδικασία.
Η διαφάνεια στις οικονομικές καταστάσεις και η ενεργός διαχείριση των κινδύνων θα μονοπωλήσουν το ενδιαφέρον για τα επόμενα χρόνια, λειτουργώντας προς όφελος των αξιόπιστων ασφαλιστικών εταιριών και τελικά προς όφελος του Έλληνα καταναλωτή.
Οι ασφαλιστικές επιχειρήσεις με υψηλή κεφαλαιακή επάρκεια, συνετή επενδυτική πολιτική, αυστηρές διαδικασίες εσωτερικού ελέγχου και άριστη γνώση των τεχνικών ανάληψης κινδύνου, θα έχουν μέλλον τόσο στην Ελληνική όσο και γενικότερα στην Ευρωπαϊκή Ασφαλιστική Αγορά.
Πρέπει, λοιπόν, να αναμένουμε συνεχή αλλαγή στον τρόπο με τον οποίο διοικούμε τις ασφαλιστικές επιχειρήσεις και θα πρέπει να αναπτύξουμε την ικανότητα να την αντιμετωπίζουμε καθημερινά. Πρέπει να αρπάξουμε όλοι την ευκαιρία για μεγαλύτερη Αποτελεσματικότητα, Αποδοτικότητα και Έλεγχο στις καθημερινές αποφάσεις της διοίκησης της ασφαλιστικής επιχείρησης στην οποία εργαζόμαστε.
