Πρόστιμα 2 εκατ. ευρώ σε ασφαλιστικές εταιρείες

Αξιοπερίεργη, λανθασμένη, παρεμβατική και αντίθετη με σχετική εισήγηση της ΤτΕ η απόφαση, κρίνει η ΕΑΕΕ.

Οι «αυθαίρετες αναπροσαρμογές των ασφαλίστρων στις ασφαλίσεις νοσοκομειακής κάλυψης» ήταν ο λόγος για τον οποίο επιβλήθηκαν χρηματικά πρόστιμα συνολικού ύψους 2.000.000 ευρώ σε τρεις ασφαλιστικές εταιρείες και τα οποία επιμερίζονται ως εξής: στην ΑΧΑ Ασφαλιστική, 700.000 ευρώ στην ING Ασφαλιστική, 700.000 ευρώ και στην Groupama Φοίνιξ Ασφαλιστική, 600.000 ευρώ
Τις σχετικές αποφάσεις εξέδωσε ο Υφυπουργός Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, κ. Γιάννης Κουτσούκος, στις 15 Δεκεμβρίου, κατ’ εφαρμογή της νομοθεσίας για την «προστασία των καταναλωτών» (ν. 2251/94). 

Οι τρεις ασφαλιστικές εταιρείες, σύμφωνα με όσα αναφέρονται στο σχετικό δελτίο τύπου του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, «κάνοντας χρήση καταχρηστικών όρων, προέβησαν σε αυθαίρετες αναπροσαρμογές των ασφαλίστρων στις ασφαλίσεις νοσοκομειακής κάλυψης». 
Ειδικότερα και όπως σημειώνεται σχετικά: «Από την έρευνα που διεξήγαγε η Διεύθυνση Προστασίας της Γενικής Γραμματείας Καταναλωτή, ύστερα και από καταγγελίες πολλών καταναλωτών, οι οποίοι κλήθηκαν να καταβάλλουν ιδιαιτέρως αυξημένα ασφάλιστρα, διαπιστώθηκε ότι οι παραπάνω εταιρείες προέβησαν τα τελευταία έτη σε ετήσιες αυξήσεις ασφαλίστρων που άγγιζαν ή και υπερέβαιναν σε αρκετές περιπτώσεις το ποσοστό του 10% ή και 15%. Οι εταιρείες στήριζαν τις αυξήσεις αυτές σε γενικούς όρους ασφάλισης («ψιλά γράμματα»), οι οποίοι προέβλεπαν τη δυνατότητα μονομερούς αναπροσαρμογής, δίχως όμως να την εξαρτούν πράγματι από ειδικά, καθορισμένα στη σύμβαση και εύλογα για τον καταναλωτή κριτήρια, όπως απαιτείται από την ισχύουσα νομοθεσία.
»Σύμφωνα με τις επιταγές της διαφάνειας, οι συμβατικοί όροι που επιφυλάσσουν στην ασφαλιστική εταιρεία το δικαίωμα να προβαίνει μονομερώς σε αύξηση του ασφαλίστρου, πρέπει να διατυπώνονται κατά τρόπο ορθό, ορισμένο και σαφή, ώστε να επιτρέπουν στον καταναλωτή να ελέγχει κάτω από ποιες 
προϋποθέσεις και σε ποια έκταση θα ακολουθήσει η αναπροσαρμογή του ασφαλίστρου. 
»Ωστόσο, οι όροι που χρησιμοποιούν οι παραπάνω εταιρείες για τη μονομερή αναπροσαρμογή του ασφαλίστρου είναι αόριστοι και δεν εμπεριέχουν κριτήρια εύλογα για τον καταναλωτή, με βάση τα οποία να οριοθετείται και να καθίσταται ελέγξιμη από αυτόν η μελλοντική αύξηση του ασφαλίστρου. Οι εταιρείες αποφεύγουν οποιαδήποτε δέσμευση στη βάση συγκεκριμένων κριτηρίων ή δεικτών ως προς το ύψος της αναπροσαρμογής. Το αποτέλεσμα είναι να αιφνιδιάζονται οι καταναλωτές, ερχόμενοι αντιμέτωποι στη διάρκεια της σύμβασης με υπέρμετρες αυξήσεις, που με βάση τις εύλογες προσδοκίες τους δεν δικαιολογούνται. Ας επισημανθεί, άλλωστε, ότι την τελευταία τετραετία ο υποδείκτης υγείας της Στατιστικής Αρχής που αντικατοπτρίζει τις μεταβολές (αυξήσεις) στο κόστος των υπηρεσιών υγείας κυμάνθηκε μεταξύ 3,62% και 1,49%
». 
Ο Υφυπουργός Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, κ. Γιάννης Κουτσούκος, δήλωσε τα ακόλουθα:
«Με τις αποφάσεις αυτές τίθεται φραγμός στην αδιαφάνεια και τον αιφνιδιασμό των καταναλωτών από υπέρογκες αυξήσεις των ασφαλίστρων των νοσοκομειακών καλύψεων. Η Γενική Γραμματεία Καταναλωτή συνεχίζει τους αδιάκοπους ελέγχους και ασκεί τις αρμοδιότητές της σε όλους τους τομείς της αγοράς, με στόχο να διαφυλάξει και να προστατεύσει, σε αυτή ιδίως την κρίσιμη οικονομική συγκυρία, το εισόδημα των καταναλωτών από καταχρηστικές και αθέμιτες πρακτικές».

AΞΙΟΠΕΡΙΕΡΓΗ, ΛΑΝΘΑΣΜΕΝΗ, ΠΑΡΕΜΒΑΤΙΚΗ  και αντίθετη με σχετική εισήγηση της ΤτΕ η απόφαση, κρίνει η ΕΑΕΕ

Η Ένωση Ασφαλιστικών Εταιρειών Ελλάδος, στις 21 Δεκεμβρίου, εξέδωσε δελτίο τύπου για το θέμα της επιβολής των προστίμων στις τρεις ασφαλιστικές εταιρείες, στο οποίο αναφέρει ότι η συγκεκριμένη απόφαση του Υφυπουργού Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, πολιτικού προϊσταμένου της Γενικής Γραμματείας Καταναλωτή, κινείται σε λανθασμένη κατεύθυνση.
Επισημαίνει ότι «η πρωτοβουλία αυτή εμφανίζεται ως ιδιαίτερα αξιοπερίεργη, αφού τα αβάσιμα επιχειρήματα της Γενικής Γραμματείας Καταναλωτή αναιρούνται σε σχετική εμπεριστατωμένη εισήγηση από την Τράπεζα της Ελλάδος, που είναι, άλλωστε, η μόνη αρμόδια αρχή για την εποπτεία των ασφαλιστικών επιχειρήσεων».

Αναφερόμενη, ειδικότερα, στη συγκεκριμένη εισήγηση της ΤτΕ, η ΕΑΕΕ υπογραμμίζει: «Σε αντίθεση με την άποψη της Γενικής Γραμματείας Καταναλωτή για υποτιθέμενη αδιαφάνεια στους όρους των ασφαλιστηρίων συμβολαίων, η Τράπεζα της Ελλάδος έκρινε ότι οι ασφαλιστικές επιχειρήσεις κατέβαλαν ικανοποιητικές προσπάθειες για να διατυπώσουν στο μέτρο του δυνατού κριτήρια αντικειμενικά, τα οποία χαρακτηρίζονται, εξάλλου, εύλογα για τον καταναλωτή και οπωσδήποτε όχι καταχρηστικά. Επιπρόσθετα, η Τράπεζα της Ελλάδος τονίζει τη ζωτικής σημασίας ανάγκη για αναπροσαρμογή των ασφαλίστρων υγείας, σύμφωνα με τη ραγδαία εξέλιξη των παραμέτρων που τα επηρεάζουν, προκειμένου τούτα να είναι επαρκή και να εξασφαλίζεται η δυνατότητα των εταιρειών να ανταποκριθούν στις υποσχέσεις τους έναντι των ασφαλισμένων τους». 
Ακολούθως η ΕΑΕΕ εστιάζει στους παράγοντες που επηρεάζουν το κόστος της ασφάλισης υγείας, για τους οποίους αναφέρει ότι είναι «σίγουρα πολυάριθμοι και οι περισσότεροι από αυτούς βρίσκονται εκτός σφαίρας ελέγχου των ασφαλιστικών εταιρειών». Μεταξύ των παραγόντων αυτών, οι οποίοι «σε μεγάλο βαθμό διαφεύγουν της βούλησης και επιρροής της εκάστοτε ασφαλιστικής επιχείρησης»,  συγκαταλέγονται ο αριθμός, η διάρκεια και το κόστος των νοσηλειών, η εξέλιξη των τεχνικών διάγνωσης και θεραπείας, οι μεταβολές στο φορολογικό καθεστώς, κ.λπ. 
«Η εξαντλητική περιγραφή στους όρους των ασφαλιστηρίων συμβολαίων είναι ανέφικτη», υπογραμμίζει η ΕΑΕΕ, «όπως εντελώς ανέφικτος είναι και ο καθορισμός, όπως ζητά η Γενική Γραμματεία Καταναλωτή, σταθμισμένων δεικτών για την ποσοτικοποίηση του κόστους, πράγμα το οποίο δεν υπάρχει πουθενά στον κόσμο.»

Επιπροσθέτως, σε αντίθεση με τους περισσότερους τομείς της οικονομίας που γνωρίζουν τα κόστη τους εκ των προτέρων, ο ασφαλιστικός κλάδος λαμβάνει γνώση αυτών απολογιστικά. Η ιδιομορφία της ασφάλισης συνίσταται στο ότι το κόστος της παρεχόμενης υπηρεσίας καθίσταται γνωστό εκ των υστέρων, καθώς εξαρτάται σε ποσοστό άνω του 65% από εξωγενείς παράγοντες, όπως η επιλογή συγκεκριμένης θεραπευτικής αγωγής ή και συγκεκριμένου νοσηλευτικού ιδρύματος ή από τη συμπεριφορά τρίτων παρόχων (νοσοκομείων, γιατρών, φαρμακευτικής βιομηχανίας, κ.λπ.). Γι’ αυτό το λόγο οι αναπροσαρμογές δεν μπορούν να καθοριστούν προκαταβολικά ανά τα έτη».
Συνεχίζοντας η ΕΑΕΕ, υπενθυμίζει ότι οι εταιρείες μέλη της «έχουν επανειλημμένα προβεί σε τροποποιήσεις, προκειμένου να απλοποιήσουν τους όρους των συμβολαίων τους, αποφεύγοντας την εκτενή χρήση τεχνικών λεπτομερειών και διασφαλίζοντας την αναγκαία διαφάνεια», ενώ ως το συλλογικό όργανο των ασφαλιστικών επιχειρήσεων, δηλώνει «συγκλονισμένη από την πλήρη άγνοια του τρόπου λειτουργίας μιας δραστηριότητας τόσο απαραίτητης για την προστασία της ζωής και την κάλυψη των αναγκών των πολιτών». 
Εν κατακλείδι επισημαίνει ότι «παρεμβατικές ενέργειες σαν αυτή το μόνο που επιτυγχάνουν είναι τον περιορισμό της προσφοράς του αγαθού της ασφάλισης Υγείας. Πιστεύουμε ότι σε καμία περίπτωση τέτοιες κινήσεις δεν είναι προς το συμφέρον της κοινωνίας μας. Τα μέλη μας εκφράζουν τη λύπη τους για τη λανθασμένη κατεύθυνση που υιοθετήθηκε από τον Υφυπουργό Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης και ζητούν την ανάκληση των σχετικών υπουργικών αποφάσεων. Διαφορετικά, θα υποχρεωθούν να προβούν στις νόμιμες ενέργειες προς πάσα κατεύθυνση».

– Το Μάρτιο του 2011, σ’ αυτήν ακριβώς τη στήλη –και δεν ήταν η πρώτη ούτε η μοναδική φορά– είχαμε και πάλι φιλοξενήσει θέμα σχετικό με τις αυξήσεις των ασφαλίστρων στις ασφαλίσεις υγείας, υπό τον τίτλο: «“Παιχνίδια” εντυπώσεων σε βάρος των ασφαλιστικών εταιρειών για τα ασφάλιστρα Υγείας». Αφορμή ήταν απόφαση του τότε Υφυπουργού Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, κ. Β.  Κεγκέρογλου, βάσει της οποίας απαγορεύτηκε στις ασφαλιστικές εταιρείες η χρήση όρου που είχε κριθεί αμετάκλητα ως καταχρηστικός από τη δικαιοσύνη. Η ΕΑΕΕ τότε, και συγκεκριμένα στις 12 Φεβρουαρίου, είχε προβεί στη δημοσίευση ανακοίνωσης στον ημερήσιο τύπο, για να εξηγήσει τι πραγματικά συμβαίνει με τα ασφάλιστρα υγείας.
Υπενθυμίζουμε τα παραπάνω γιατί βλέπουμε, από την εξέλιξη των πραγμάτων, ότι τα ασφάλιστρα υγείας συνιστούν ένα θέμα που έρχεται συχνά πυκνά στο φως της δημοσιότητας και φοβούμεθα ότι θα το βλέπουμε …μπροστά μας όλο και πιο συχνά πλέον –ελπίζουμε να μην αποτελέσει το δεύτερο “αγαπημένο” θέμα του ημερήσιου τύπου, μετά από εκείνο των ασφαλίστρων αυτοκινήτου!
Οι ασφαλίσεις υγείας, όπως φαίνεται από τα στοιχεία 9μήνου που δημοσίευσε πρόσφατα η ΕΑΕΕ, είναι ένας από τους ελάχιστος κλάδους που “έκλεισαν” με θετικό πρόσημο, της τάξεως του +55% σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα του 2010. Αυτό δείχνει ότι ο κόσμος στρέφεται στις ασφαλιστικές εταιρείες, τις εμπιστεύεται και από το υστέρημά του επιλέγει να συνάψει ιδιωτική ασφάλιση υγείας, για να είναι καλυμμένος τη δύσκολη ώρα που θα χρειαστεί να κάνει χρήση ανάλογων υπηρεσιών. 
Η ιδιωτική ασφάλιση υγείας δεν ήταν και δεν είναι για τους λίγους και τους κατέχοντες –πολύ περισσότερο σήμερα, που το δημόσιο σύστημα υγείας ταλανίζεται από πλήθος προβλημάτων. Αφορά πολλούς ήδη ασφαλισμένους και πολύ περισσότερους που επιθυμούν να συνάψουν αντίστοιχα ασφαλιστικά προγράμματα. 
Οι λόγοι επιβολής των προστίμων στις τρεις ασφαλιστικές εταιρείες, όπως αναφέρονται στην απόφαση του κ. Υφυπουργού, δεν μπορούν να αξιολογηθούν από τους πολίτες που δεν έχουν τις γνώσεις και τα δεδομένα για να κάνουν κάτι τέτοιο. Δυστυχώς, για άλλη μια φορά, αυτό που θα μείνει στην κοινή γνώμη είναι η εντύπωση. Η εντύπωση περί “ανάλγητων” ασφαλιστικών εταιρειών, που κάνουν «υπέρμετρες», «υπέρογκες» και «αυθαίρετες» αυξήσεις, και «αιφνιδιάζουν» τους καταναλωτές. 
Αυτή η εντύπωση δεν πρέπει να μείνει …αναπάντητη. Ο συλλογικός φορέας των ασφαλιστικών εταιρειών, η  Ένωση Ασφαλιστικών Εταιρειών Ελλάδος, χρειάζεται να “κινητοποιηθεί”, προκειμένου συστηματικά, εμπεριστατωμένα και υπεύθυνα να ενημερώσει την κοινή γνώμη για το «Τι πραγματικά συμβαίνει με τα ασφάλιστρα υγείας» (υπενθυμίζουμε τον τίτλο της ανακοίνωσής της, της 12ης Φεβρουαρίου 2011). Προς αυτήν την κατεύθυνση κινείται σαφέστατα το δελτίο τύπου που εξέδωσε, όμως δεν θα πρέπει σε καμία περίπτωση η ΕΑΕΕ να περιοριστεί σ’ αυτό.
Σ.Κ.

– Σε προηγούμενο τεύχος μας, σε άρθρο με τίτλο Σκέψεις για το Αgency, αναφερθήκαμε και στη δύσκολη αποστολή που αναλαμβάνει μέρος των ασφαλιστών, προκειμένου να αλλάξουν νοσοκομειακά προγράμματα πελατών τους σε άλλα, νέα προγράμματα, με πιο συμφέροντες όρους για την εταιρεία τους, καθώς τα προηγούμενα αποδεικνύονται σε βάθος χρόνου ασύμφορα για τα αποτελέσματα των εταιρειών. 
Αυτό δεν είναι, ωστόσο, πάντα εις βάρος των συμφερόντων του καταναλωτή, καθώς ένα σημαντικό επιχείρημα, υπέρ της αλλαγής, είναι πως, προκειμένου μια ασφαλιστική εταιρεία να μπορέσει να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις της έναντι των ασφαλισμένων, θα πρέπει και οι εισφορές μέσω των ασφαλίστρων που εισπράττονται, να είναι επαρκείς για την υπερκάλυψη της ζήτησης αποζημιώσεων. Αυτό, σε γενικές γραμμές, είναι ένα επιχείρημα που, σε συνδυασμό με τις συχνά αλόγιστες και προκλητικές χρεώσεις ιατρών και νοσηλευτικών ιδρυμάτων του ιδιωτικού τομέα, οδήγησε αρκετές ασφαλιστικές εταιρείες σε γενναίες αναπροσαρμογές των ασφαλίστρων, σε νοσοκομειακά προγράμματα που προσέφεραν στην 
αγορά. 
Τα κριτήρια της Πολιτείας για την απόφαση της επιβολής των προστίμων είναι υπό εξέταση, καθώς καμία απολύτως προσπάθεια δεν έχει γίνει από μέρους της για τον έλεγχο της πρωτογενούς αιτίας των αυξήσεων, της ανορθολογικής δηλαδή πολιτικής χρεώσεων του ιδιωτικού τομέα Υγείας. 
Ωστόσο, πέραν των ασφαλισμένων, αυτοί που κυρίως πλήττονται είναι οι ίδιοι οι ασφαλιστές. Είναι εκείνοι που θα κληθούν ξανά να υπερασπιστούν και να επιχειρηματολογήσουν στους πελάτες τους για την πληγείσα για μια ακόμα φορά εικόνα των εταιρειών που εκπροσωπούν. Είναι εκείνοι που θα πρέπει να πείσουν τον πελάτη για τη χρησιμότητα του νοσοκομειακού προγράμματος που προτείνουν και να αιτιολογήσουν τις όποιες αυξήσεις. 
Σε αυτή τους την προσπάθεια θα έχουν απέναντί τους την ανακοίνωση του Υπουργείου, το ήδη αρνητικά επιβαρημένο κλίμα των καταναλωτών προς τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και, δυστυχώς, τη σιωπή εκ μέρους των εταιρειών τους σε ό,τι αφορά αυτό το ζήτημα. 
Μέχρι σήμερα, επτά ημέρες μετά την ανακοίνωση των προστίμων, κανείς εκπρόσωπος των τριών ασφαλιστικών εταιρειών δεν έχει εκφραστεί υπέρ της αναγκαιότητας της πολιτικής αναπροσαρμογής των ασφαλίστρων τους. 
Η  Ένωση Ασφαλιστικών Εταιρειών Ελλάδος, ωστόσο, ως συλλογικό όργανο, εξέδωσε σχετικό δελτίο τύπου, υπερασπιζόμενη τα μέλη της, εκφράζοντας τις λογικές ενστάσεις της, αλλά και την πρόθεση των μελών της για περαιτέρω νομικές ενέργειες, σε περίπτωση που δεν ανακληθούν τα πρόστιμα. Είναι, όμως, αυτό αρκετό; 
Και οι τρεις εταιρείες, στις οποίες αναφέρεται η απόφαση του Υπουργείου, ξοδεύουν ετησίως γενναία ποσά για τη διαφήμισή τους, τηλεοπτικά και στον ημερήσιο τύπο. Είναι, όμως, επαρκώς παρούσες επικοινωνιακά, όταν θίγεται η αξιοπιστία τους με τόσο βάναυσο τρόπο;  
Α.Ρ.