“Πετρελαιοκηλίδες”στο τραπεζικό σύστημα

MARFIN

1998: Iδρύεται η Marfin Α.Ε.Π.Ε.Y.
2000: Εξαγοράζεται η ΕΛΛΗΝΙΚΗ Α.Χ.Ε.Π.Ε.Y. και εντάσσεται στον όμιλο, μετονομαζόμενη σε Marfin EΛΛΗΝΙΚΗ Α.Χ.Ε.Π.Ε.Y.
2001: Εξαγοράζεται η ΠΕΙΡΑΙΩΣ PRIME BANK και εντάσσεται στον όμιλο, μετονομαζόμενη σε Marfin BANK.
2003: Εξαγοράζεται η Investment Bank of Greece και δρομολογείται η συγχώνευση με τη Marfin EΛΛΗΝΙΚΗ Α.Χ.Ε.Π.Ε.Y. 
2004: Δημιουργείται η Marfin Financial Group μέσω της συγχώνευσης της Comm Group, της Marfin Classic Α.Ε.Ε.Χ. και της Maritime and Financial Investments (πρώην Marfin Α.Ε.Π.Ε.Y.). Παράλληλα, ολοκληρώνεται και η συγχώνευση της Marfin EΛΛΗΝΙΚΗ Α.Χ.Ε.Π.Ε.Y. με την Investment Bank of Greece.
2005: Ολοκλήρωση αύξησης μετοχικού κεφαλαίου της MARFIN FINANCIAL GROUP Α.Ε. ΣέΜΜΕΤΟΧΩΝ με την έκδοση 25.000.000 νέων ονομαστικών μετοχών με καταβολή μετρητών για την άντληση κεφαλαίων ύψους 400 εκατ. ευρώ. Σύναψη συμφωνίας με βασικούς μετόχους της ΕΓΝΑΤΙΑ ΤΡΑΠΕΖΑ Α.Ε., για την εξαγορά μειοψηφικού ποσοστού της εν λόγω Τράπεζας.
2006: Εξαγοράζεται η Λαϊκή Τράπεζα Κύπρου.

Όμιλος ΠΕΙΡΑΙΩΣ
O Όμιλος Πειραιώς αποτελεί έναν από τους πιο δυναμικούς και δραστήριους της ελληνικής οικονομίας. Η Τράπεζα Πειραιώς ιδρύθηκε το 1916. Για πολλές δεκαετίες λειτούργησε ως ιδιωτική Τράπεζα και το 1975 πέρασε υπό κρατικό έλεγχο, όπου και παρέμεινε μέχρι το 1991. Από το Δεκέμβριο του 1991, που ιδιωτικοποιήθηκε, παρουσιάζει συνεχή και ταχεία ανάπτυξη εργασιών, μεγεθών και δραστηριοτήτων. 
Παράλληλα με την οργανική της ανάπτυξη, η Τράπεζα Πειραιώς υλοποίησε μία σειρά στρατηγικών κινήσεων, με σκοπό την εδραίωσή της στην εγχώρια αγορά. Έτσι, το 1998 προχώρησε στην απορρόφηση των εργασιών της Chase Manhattan στην Ελλάδα, στην εξαγορά της Τράπεζας Μακεδονίας-Θράκης και της μικρής εξειδικευμένης Τράπεζας Credit Lyonnais Hellas, ενώ στις αρχές του 1999 προχώρησε στην απόκτηση του ελέγχου της Τράπεζας Χίου και στην απορρόφηση των εργασιών της National Westminster Bank PLC στην Ελλάδα. Τον Ιούνιο του 2000 πραγματοποίησε την ενοποίηση των τραπεζικών δραστηριοτήτων της στην Ελλάδα, μέσω της απορρόφησης των εμπορικών Τραπεζών Μακεδονίας-Θράκης και Χίου, δημιουργώντας μία από τις τρεις μεγαλύτερες ιδιωτικές Τράπεζες στην Ελλάδα.
Στις αρχές του 2002, η Τράπεζα Πειραιώς απέκτησε τον έλεγχο της ΕΤΒΑbank, ενώ η απορρόφησή της από την Τράπεζα Πειραιώς ολοκληρώθηκε το Δεκέμβριο 2003. Επίσης, στις αρχές του 2002 υπογράφηκε συμφωνία Στρατηγικής Συνεργασίας του Ομίλου της Τράπεζας Πειραιώς με το διεθνή τραπεζοασφαλιστικό Όμιλο ING για την ελληνική αγορά, με έμφαση στο χώρο των τραπεζοασφαλειών.
Στις αρχές του 2005, ο Όμιλος Τράπεζας Πειραιώς, υλοποιώντας τη στρατηγική επέκτασής του στις αγορές της NA. Ευρώπης και Ανατολικής Μεσογείου, προχώρησε στην εξαγορά της βουλγαρικής Τράπεζας Eurobank (μετονομάστηκε σε Piraeus Bank Bulgaria), ενισχύοντας την εκεί παρουσία του Ομίλου, ενώ το Μάρτιο 2006 ολοκληρώθηκε η συγχώνευση των καταστημάτων της Τράπεζας Πειραιώς στη Βουλγαρία με τη Eurobank. Επίσης, το 2005, πραγματοποίησε είσοδο στη σερβική αγορά με την εξαγορά της Atlas Bank (μετονομάστηκε σε Piraeus Bank Beograd), αλλά και στην αιγυπτιακή αγορά, με την εξαγορά της Egyptian Commercial Bank (μετονομάστηκε σε Piraeus Bank Egypt).
Σήμερα, η Τράπεζα Πειραιώς ηγείται ενός Ομίλου επιχειρήσεων που καλύπτουν το σύνολο των εργασιών και δραστηριοτήτων του χρηματοοικονομικού τομέα στην Ελλάδα (universal bank). Η Τράπεζα Πειραιώς διαθέτει ιδιαίτερη τεχνογνωσία στην καταναλωτική-στεγαστική πίστη και στα άλλα προϊόντα τραπεζικής ιδιωτών, στο χώρο των μεσαίου μεγέθους επιχειρήσεων, στην παροχή υπηρεσιών κεφαλαιαγοράς και επενδυτικής τραπεζικής, στην αναπτυσσόμενη αγορά της χρηματοδοτικής μίσθωσης και, τέλος, στον τομέα της ναυτιλίας.
Η παρουσία του Ομίλου της Τράπεζας Πειραιώς στο εξωτερικό εστιάζεται στη NA. Ευρώπη και Ανατολική Μεσόγειο, παράλληλα με παρουσία στα μεγάλα χρηματοοικονομικά κέντρα του Λονδίνου και της Νέας έόρκης. Συγκεκριμένα, ο Όμιλος της Τράπεζας Πειραιώς δραστηριοποιείται στις Η.Π.Α. με τη Marathon Bank στη Νέα έόρκη με δίκτυο 11 καταστημάτων, στο Ηνωμένο Βασίλειο με ένα κατάστημα της Τράπεζας Πειραιώς στο Λονδίνο, στην Αλβανία με την Tirana Bank με 35 καταστήματα, στη Ρουμανία με την Piraeus Bank Romania με 39 καταστήματα, στη Βουλγαρία με 64 καταστήματα της Piraeus Bank Bulgaria, 
στη Σερβία με 19 καταστήματα της Piraeus Bank Beograd και, τέλος στην Αίγυπτο 
με την Piraeus Bank Egypt με 29 καταστήματα.
Το σύνολο των απασχολουμένων στον Όμιλο στις 30.09.2006 ανερχόταν σε 8.979 άτομα.
Στο τέλος Σεπτεμβρίου 2006, ο Όμιλος της Τράπεζας Πειραιώς διέθετε ένα δίκτυο 490 καταστημάτων (292 στην Ελλάδα και 198 στο εξωτερικό) και ίδια κεφάλαια που διαμορφώθηκαν στα 1.664 εκατ. ευρώ. Οι καταθέσεις, τα repos και τα ομόλογα πελατών του Ομίλου έφθασαν τα 16.869 εκατ. ευρώ, οι χορηγήσεις τα 19.667 εκατ. ευρώ και το σύνολο του ενεργητικού τα 28.719 εκατ. ευρώ.

Το χρονικό
H «MARFIN FINANCIAL GROUP Α.Ε. ΣYΜΜΕΤΟΧΩΝ» στις 10 Ιανουαρίου ανακοινώνει ότι το Διοικητικό της Συμβούλιο αποφάσισε την πώληση στη μητρική «MARFIN POPULAR BANK PUBLIC CO LTD» του συνόλου της συμμετοχής της στη «MARFIN BANK Α.Τ.Ε.», έναντι συνολικού τιμήματος που υπολογίζεται να ανέλθει σε 600 εκατομμύρια ευρώ περίπου. Η μεταβίβαση αναμένεται να λάβει χώρα το αργότερο μέχρι το τέλος Φεβρουαρίου, λέει η σχετική ανακοίνωση, εφόσον προηγουμένως ληφθεί αντίστοιχη απόφαση και από το Διοικητικό Συμβούλιο της «MARFIN POPULAR BANK PUBLIC CO LTD». το δε ακριβές ύψος του τιμήματος θα συμφωνηθεί στη βάση έκθεσης αποτίμησης που θα καταρτισθεί από ανεξάρτητο ελεγκτικό οίκο, ο οποίος θα ορισθεί από τα μέρη. Ακόμη, το Δ.Σ. αποφάσισε να προτείνει στην Τακτική Γενική Συνέλευση της Εταιρίας, η οποία θα συγκληθεί με νεότερη απόφασή του ταυτόχρονα με την έγκριση των Ετήσιων Οικονομικών Καταστάσεων, μεταξύ άλλων τα ακόλουθα:
α) τη μεταβολή της επωνυμίας της Εταιρίας σε MARFIN INVESTMENT GROUP (MIG) και την επικέντρωση της δραστηριότητάς της σε εξαγορές εταιριών, μετοχικές συμμετοχές και επενδύσεις (buy-out and equity investments) στην Ελλάδα, την Κύπρο και την ευρύτερη περιοχή της NA. Ευρώπης,
β) τη διανομή προς τους μετόχους συνολικού ποσού 850 εκατομμυρίων ευρώ περίπου, υπό τη μορφή μερίσματος και επιστροφής μετοχικού κεφαλαίου,
γ) την αύξηση του μετοχικού  κεφαλαίου κατά 5 δισεκατομμύρια ευρώ περίπου, προκειμένου να χρηματοδοτηθούν οι νέες δραστηριότητες της Εταιρίας. 
Η πρόταση του Δ.Σ. για τους λεπτομερείς όρους της αύξησης και δη για την τιμή διάθεσης των νέων μετοχών θα οριστικοποιηθεί μετά την έγκριση των Ετήσιων Οικονομικών Καταστάσεων από το Διοικητικό Συμβούλιο. Πάντως υπολογίζεται ότι η αύξηση θα πραγματοποιηθεί με κατάργηση των δικαιωμάτων προτίμησης του κυρίου μετόχου, οι δε μετοχές που θα αντιστοιχούν στα καταργημένα δικαιώματα θα διατεθούν κατά την κρίση του Δ.Σ. με ιδιωτική τοποθέτηση σε στρατηγικούς και θεσμικούς επενδυτές από την Ελλάδα και το εξωτερικό.
Μετά την ολοκλήρωση της αύξησης, ο Όμιλος της «MARFIN POPULAR BANK PUBLIC CO LTD» θα αναλάβει την παροχή υπηρεσιών επενδυτικής τραπεζικής καθώς και συμβουλευτικών υπηρεσιών προς τη «MARFIN INVESTMENT GROUP» έναντι αμοιβής ανερχόμενης σε 1% ετησίως επί της καθαρής θέσης της τελευταίας.
Ενώ η Τράπεζα Πειραιώς έχει προτείνει προς την Τράπεζα Κύπρου τη μετοχική συνεργασία και ενώ η δεύτερη έχει απορρίψει την πρόταση της Τράπεζας Πειραιώς, οι πάντες συζητούν κατά πόσον τελικώς η Τράπεζα Πειραιώς θα επανέλθει με νέα πρόταση.
Το μυστήριο λύνει η λιτή ανακοίνωση της Τράπεζας Πειραιώς, που εκδίδεται στις 11 Ιανουαρίου. 
«Δεν απασχολεί την Tράπεζα Πειραιώς η υποβολή νέας πρότασης για την Tράπεζα Kύπρου», τόνισε ο κ. Σάλλας και συμπλήρωσε: «Eν ευθέτω χρόνω, η Tράπεζα θα ρευστοποιήσει το πακέτο των μετοχών της Kύπρου, με τρόπο που θα μεγιστοποιεί το όφελος των μετόχων της». Παράγοντες της τραπεζικής αγοράς, σχολιάζοντας τη δήλωση του Προέδρου της Πειραιώς, υπογράμμιζαν ότι η προφανής ερμηνεία είναι πως η Tράπεζα θα προχωρήσει σε ρευστοποίηση του πακέτου 8,2% των μετοχών της Kύπρου, καταγράφοντας σημαντικές υπεραξίες περίπου 180 εκατ. ευρώ.
Μία ημέρα αργότερα η Marfin ανακοινώνει ότι σκοπεύει να καταθέσει πρόταση εξαγοράς της Τράπεζας Πειραιώς και της Τράπεζας Κύπρου.
Με μία αιφνιδιαστική κίνηση ο όμιλος της Πειραιώς, στις 12 Ιανουαρίου, υπέβαλε Δημόσια Πρόταση για την απόκτηση ποσοστού από 40% έως και 100% της Marfin Popular Bank.
Η Τράπεζα Κύπρου απορρίπτει την πρόταση της Marfin διότι, όπως ανέφερε σε συγκεκριμένη ανακοίνωσή της, αυτή «στερείται σοβαρότητας και δεν μπορεί να προτείνει σχέση ανταλλαγής η MPB, από τη στιγμή που είναι νεοσύστατη και δεν έχει δημοσιεύσει ισολογισμό».
Η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς Κύπρου, στις 17 Ιανουαρίου, αποφασίζει ότι η πρόταση της Marfin ακολούθησε εκείνη της Πειραιώς.
Να απέχει, λοιπόν, από κάθε ενέργεια, για όσο καιρό η Πειραιώς θα απευθύνει δημόσια πρόταση στους μετόχους της Marfin Popular Bank, καθώς και να ανακαλέσει άμεσα τις δημόσιες προτάσεις προς την Πειραιώς και την Tράπεζα Κύπρου κάλεσε τη Marfin Popular Bank η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς της Κύπρου και της επέβαλε πρόστιμο ύψους 10.000 κυπριακές λίρες, για παράβαση του άρθρου 21 του Κανονισμού της.
Μέσα σε αυτό το μικρό χρονικό διάστημα που προηγήθηκε θα πρέπει να σημειωθεί ότι πραγματοποιήθηκε συνέντευξη του κ. Ανδρέα Βγενόπουλου, Δ/νοντος Συμβούλου της Marfin, ο οποίος ανέλυσε το όραμά του για τη δημιουργία μίας μεγάλης τράπεζας. Πραγματοποιήθηκε επίσης παρουσίαση που έκανε ο ίδιος σε ξένους θεσμικούς επενδυτές.
Σε ξένους θεσμικούς επενδυτές πραγματοποίησε παρουσίαση της πρότασής της και η Τράπεζα Πειραιώς, ενώ είχε προγραμματισθεί ταξίδι και του Προέδρου της Τράπεζας Πειραιώς στην Κύπρο.
Παράλληλα, η Τράπεζα Πειραιώς όρισε για τις 12 Φεβρουαρίου τη Γενική της Συνέλευση, με σκοπό την αύξηση μετοχικού κεφαλαίου, με στόχο να εξυπηρετηθεί η δημόσια πρόταση προς τη Marfin.

Οι εξελίξεις
Πέραν των διαδικαστικών, που οι περισσότεροι εκφράζουν την άποψη ότι θα κρατήσουν για μεγάλο χρονικό διάστημα, υπάρχουν και τα ουσιαστικά. Οι επιθετικές αυτές κινήσεις, που τις ακολουθεί “πόλεμος” ανακοινώσεων και καταιγισμός εξελίξεων, είναι πρωτόγνωρες για τα ελληνικά δεδομένα. Μολονότι έχουν γίνει κι άλλες δημόσιες προτάσεις, οι δύο πλευρές κατάφεραν να βρουν τελικώς λύση συνεργασίας. Εδώ παρατηρείται το φαινόμενο μίας πόλωσης ενεργειών και ενός καταιγισμού αντιδράσεων. Πού θα κριθεί το παιχνίδι, κανένας δεν ξέρει.
Με μέτοχο την Dubai Investment, η Marfin ενδέχεται να θεωρηθεί ότι έχει συγκριτικό πλεονέκτημα ως προς τα κεφάλαια, υπό την προϋπόθεση ότι θα πραγματοποιήσει μία εκτίμηση υπεραξίας για την Τράπεζα Πειραιώς, εάν μετά τη λήξη της προσφοράς της τελευταίας η Marfin προχωρήσει σε δημόσια πρόταση.
Από την πλευρά της η Tράπεζα Πειραιώς είναι συγκροτημένη και με δυναμικούς ρυθμούς ανάπτυξης τράπεζα. Έχει management το οποίο επί δεκαετίες εμπνέει τους μετόχους και το οποίο φημίζεται για τη διορατικότητα και την ευφυΐα του. Η πρόταση προς τη Marfin, με δεδομένο την πορεία της μετοχής στο ταμπλό, εκτιμάται πως δύσκολα θα πείσει κάποιους μετόχους της Marfin να δώσουν τις μετοχές τους. Τελικώς, τα πολυμετοχικά τραπεζικά σχήματα που έχουν δημιουργηθεί αναμένεται να διαμορφώσουν συνθήκες διαφοροποίησης στον τραπεζικό κλάδο την προσεχή διετία. Έτσι, λοιπόν, ασχέτως από το ποιος θα είναι ο νικητής του συγκεκριμένου αγώνα, είναι σαφές πως το τραπεζικό τοπίο δεν θα μείνει το ίδιο από τούδε και στο εξής.

Oι δύο πρωταγωνιστές, κ.κ. Mιχάλης Σάλλας της Πειραιώς και Aνδρέας Bγενόπουλος της Marfin, “χρωματίζουν” με την προσωπικότητά τους τα σενάρια και αυτοί κυρίως διαμορφώνουν την αίσθηση της κοινής γνώμης. Mε το πρίσμα αυτό κανείς δεν αμφισβητεί τη σοβαρότητα και την άψογη διαδρομή του κ. Mιχάλη Σάλλα, που έχει εξασφαλίσει την έξωθεν κοινή αποδοχή, ότι ανήκει στους τραπεζίτες, όπως οι ίδιοι αυτοπροσδιορίζονται σαν lobby.

Aντιθέτως, για τον κ. Aνδρέα Bγενόπουλο, αίσθησή μας είναι ότι τα ιδιαίτερα έντονα επιχειρηματικά του ταλέτα “ενοχλούν” το συντηρητικό τραπεζικό lobby και η κοινή γνώμη δεν μπορεί να ξεχάσει τις ενθουσιώδεις παρεμβολές του στη χρηματιστηριακή κρίση του 1999, όπου εμφανίστηκε φανατικά υπέρμαχος του λαϊκού τζόγου.
Σαφώς, τα οικονομικά μεγέθη διαμορφώνουν το τελικό αποτέλεσμα, όμως η περιρρέουσα ατμόσφαιρα και η αίσθηση της κοινής γνώμης έχουν αποδείξει, και σε τοπικό επίπεδο και σε ευρωπαϊκό, ότι διαμορφώνουν καταστάσεις και δημιουργούν ανατροπές.