Αναστάτωση και έντονο προβληματισμό έχει προκαλέσει όχι μόνο στους κόλπους της ελληνικής αλλά και της ευρωπαϊκής ασφαλιστικής αγοράς η πρόσφατη γνώμη της Γενικής Εισαγγελέως του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΔΕΕ), η οποία, ούτε λίγο ούτε πολύ, καταργεί τον τρόπο με τον οποίο κάνουν underwriting οι ασφαλιστικές εταιρείες, θεωρώντας ότι το φύλο θα πρέπει να παύσει να αποτελεί κριτήριο για τον υπολογισμό ασφαλίστρων και παροχών.
Το πρόβλημα ανέκυψε μετά από προσφυγή της Ένωσης Καταναλωτών του Βελγίου – Test-Achats στο συνταγματικό δικαστήριο του Βελγίου και το οποίο με τη σειρά του έθεσε προδικαστικό ερώτημα στο ΔΕΕ σχετικό με τη δυνατότητα των κρατών μελών να παρεκκλίνουν από την αρχή της ίσης μεταχείρισης, όπως ρητά επιτρέπεται από σχετική κοινοτική οδηγία.
Να τονίσουμε ότι η ελληνική αλλά και η ευρωπαϊκή ασφαλιστική αγορά υποστηρίζει πλήρως το στόχο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να προάγει την ισότητα των δύο φύλων σε όλες τις δραστηριότητές τους. Ωστόσο, ειδικά στον ασφαλιστικό κλάδο, η διαφοροποιημένη αντιμετώπιση των δύο φύλων είναι επιβεβλημένη, προκειμένου να αποφευχθούν άδικες μεταχειρίσεις.
Έως σήμερα επιτρέπεται στις ασφαλιστικές εταιρείες, στην πλειοψηφία των ευρωπαϊκών αγορών, να τιμολογούν σωστά και να αναλαμβάνουν κινδύνους χρησιμοποιώντας διαφοροποιημένα αναλογιστικά δεδομένα λόγω φύλου, ιδιαίτερα στις ασφαλίσεις ζωής και συντάξεων. Οι ασφαλιστικές επιχειρήσεις στην Ελλάδα τιμολογούν διαφορετικά τα δύο φύλα στις ατομικές ασφαλίσεις ζωής και συντάξεων, λόγω της διαφορετικής θνησιμότητας που παρουσιάζουν τα δύο φύλα (βασιζόμενες στους πίνακες θνησιμότητας ανδρών-γυναικών όπως προβλέπονται από την Υπουργική Απόφαση Κ3-4382/7.6.2001), παρέχοντας άλλοτε φθηνότερο ασφάλιστρο για τις γυναίκες και άλλοτε για τους άνδρες, κ.τ.λ.
Να θυμίσουμε ότι η Οδηγία 2004/113/ΕΚ επιτρέπει την παροχή διαφοροποιημένων ασφαλίστρων και παροχών λόγω φύλου, εφόσον βασίζεται και δικαιολογείται από σημαντικά και αξιόπιστα αναλογιστικά και στατιστικά δεδομένα. Με βάση στοιχεία που είχε υποβάλει η ΕΑΕΕ, το Υπουργείο Ανάπτυξης (η τότε Εποπτική Αρχή) επέτρεψε την απόκλιση στους κλάδους ασφάλισης ζωής, υγείας, ατυχήματος και αυτοκινήτων.
Σύμφωνα με τη γνώμη της Γενικής Εισαγγελέως, κακώς προβλέπει η οδηγία δυνατότητα για τα κράτη μέλη να διαφοροποιούν τα ασφάλιστρα λόγω φύλου. Κατά την άποψη αυτή, οποιαδήποτε διάκριση λόγω φύλου, ακόμη δηλαδή και αν δικαιολογείται από τα αναλογιστικά δεδομένα, είναι παράνομη, ως παραβιάζουσα την αρχή της ίσης μεταχείρισης των δύο φύλων.
Η γνώμη βέβαια της Γενικής Εισαγγελέως δεν δεσμεύει το ΔΕΕ. Η τελική απόφαση του Δικαστηρίου των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων αναμένεται την άνοιξη του 2011. Αν η απόφαση του ΔΕΕ είναι ευθυγραμμισμένη με την άποψη της εισαγγελέως, τότε προφανώς θα υπάρξουν επιπτώσεις στο σχέδιο οδηγίας για την ίση μεταχείριση με βάση την ηλικία, την αναπηρία, τη θρησκεία και το σεξουαλικό προσανατολισμό.
Κατόπιν αυτών, τίθεται εύλογα νομίζουμε το ερώτημα: Μήπως τελικά βρισκόμαστε μπροστά στο τέλος του underwriting στις ασφαλίσεις προσώπων;
*Η κ. Ρεβέκκα Τούτουζα είναι υπεύθυνη Ευρωπαϊκών θεμάτων της Ένωσης Ασφαλιστικών Εταιρειών Ελλάδος.
