O κ. Karel Van Hulle είναι γνωστός στην ασφαλιστική αγορά λόγω της θητείας του ως επικεφαλής του τομέα Συντάξεων και Ασφαλίσεων της Εσωτερικής Αγοράς και Υπηρεσιών, στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Από τη θέση στην οποία υπηρετεί φροντίζει για την οριστικοποίηση του νέου καθεστώτος φερεγγυότητας για τις ασφαλιστικές και αντασφαλιστικές εταιρείες (Solvency II). Πεδία ευθύνης του είναι, επίσης, η ασφαλιστική διαμεσολάβηση, οι ασφαλίσεις Ζωής, οι Αντασφαλίσεις, και τα συνταξιοδοτικά κεφάλαια.
Ο κ. Van Hulle εκπροσωπεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στην EIOPA και είναι μέλος της τεχνικής επιτροπής τηςΔιεθνούς Ένωσης Εποπτών Ασφάλισης. Πρόσφατα παραχώρησε μια ενδιαφέρουσα συνέντευξη στην BIPAR από την οποία ξεχωρίσαμε τα παρακάτω ενδιαφέροντα σημεία, τα οποία θεωρούμε πως αφορούν άμεσα όλους τους επαγγελματίες διαμεσολαβούντες στην Ελλάδα:
Το ελάχιστο επίπεδο εναρμόνισης έχει ξεπεραστεί από τα γεγονότα
Αναφερόμενος στην επικείμενη αναμόρφωση της κοινοτικής οδηγίας σχετικά με την ασφαλιστική διαμεσολάβηση (IMD II) και ερωτώμενος για τη λογική που θα τη διέπει, ο κ. Van Hulle δήλωσε: «Ένας πρώτος λόγος για τον οποίο αποφασίσαμε να προχωρήσουμε στην αναθεώρηση της οδηγίας είναι ότι πρόκειται για το καλύτερο ίσως παράδειγμα οδηγίας με ελάχιστο βαθμό εναρμόνισης, κάτι στο οποίο πολλοί αντιτίθενται σήμερα. Τα κράτη μέλη έχουν την τάση να κάνουν χρήση της ελάχιστης εναρμόνισης. Για παράδειγμα, γίνονται πολλές συζητήσεις στην Ευρώπη για το τι σημαίνει παροχή συμβουλών. Θα πρέπει να δώσουμε περισσότερες διευκρινίσεις σχετικά με το τι ακριβώς σημαίνει συμβουλή. Σαφέστατα υπάρχει ακόμα απόσταση μεταξύ του σημερινού επιπέδου διευκρινίσεων και αυτού που έχουμε επιτύχει σε ορισμένα κράτη μέλη (…)
Η διαδικασία ελάχιστης εναρμόνισης, όπως έχουμε δει, είναι από μόνη της ένα εργαλείο που οδηγεί σε στρέβλωση της αγοράς (…) Το ερώτημα που τίθεται είναι εάν η Ε.Ε. θα πρέπει να επιδιώξει τη μέγιστη εναρμόνιση ή να αφήσει τα κράτη μέλη να προσθέσουν κατά βούληση περαιτέρω αυστηρότερες απαιτήσεις. Αυτό δεν είναι απαραίτητα καλό για την Ευρώπη και την ενιαία αγορά της. Δεν υπάρχει αμφιβολία πως το ελάχιστο αυτό επίπεδο εναρμόνισης της οδηγίας έχει ξεπεραστεί από τα γεγονότα. Χρειαζόμαστε υψηλότερο επίπεδο, προς όφελος όλων των ενδιαφερομένων. Αυτό σημαίνει αναβάθμιση σε κάποιες χώρες μέλη αλλά και καμία αλλαγή σε άλλες. Το δύσκολο ερώτημα θα προκύψει όταν θα πρέπει να αποφασίσουμε εάν κάποιες από τις απαιτήσεις που ισχύουν σε ορισμένες χώρες είναι τόσο αυστηρές που δημιουργούν εμπόδια στην ενιαία αγορά. Είναι οι απαιτήσεις αυτές αναλογικές και τι συνέπειες έχουν στη διασυνοριακή παροχή υπηρεσιών;
Δεύτερος λόγος για την αναθεώρηση ήταν η ξεκάθαρη απαίτησή της από το ευρωκοινοβούλιο, κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων σχετικά με την οδηγία περί φερεγγυότητας. Το ευρωκοινοβούλιο ήθελε ήδη από το 2010 να έχει υποβάλει η Κομισιόν πρόταση για την αναθεώρηση της οδηγίας για τη διαμεσολάβηση. Σύμφωνα με το σκεπτικό τους, το Solvency II παρέχει ένα πλεονέκτημα στις ασφαλιστικές εταιρείες, με την έννοια ότι τους επιτρέπει να λειτουργούν με κεφαλαιακές απαιτήσεις τις οποίες, σε ένα μεγάλο βαθμό, θα καθορίζουν οι ίδιες. Όσο καλύτερο risk management κάνουν οι εταιρείες τόσο χαμηλότερες θα είναι οι κεφαλαιακές απαιτήσεις. Έτσι, λοιπόν, θεώρησαν πως αυτό θα μπορούσε να είναι άδικο για τους καταναλωτές.
Ένας τρίτος λόγος, για τον οποίο πιστεύουμε ότι η αναθεώρηση είναι απαραίτητη, είναι η συνοχή που πρέπει να υπάρχει με τους άλλους κλάδους και, κυρίως, με την πρωτοβουλία σχετικά με τα PRIPs (Package Retail Investment Products). (…) Ο σκοπός είναι ορισμένα επενδυτικά προϊόντα λιανικής, τα οποία ενδύονται το μανδύα των ασφαλιστικών προϊόντων, να μην μπορούν να έχουν διαφορετική μεταχείριση από όλα τα υπόλοιπα επενδυτικά προϊόντα λιανικής. Έτσι, όταν κάποιος τα αγοράζει, θα έχει τα ίδια δικαιώματα στη σχετική πληροφόρηση και διαφάνεια. (…) Όλοι γνωρίζουμε ότι γίνονται πολλές λανθασμένες πωλήσεις σε αυτό τον τομέα, όπου άνθρωποι δεν καταλαβαίνουν τι ακριβώς αγοράζουν ή τι ακριβώς πουλάνε. Είναι ένα ζήτημα στο οποίο υπάρχουν πολλά περιθώρια βελτίωσης, ειδικά από την πλευρά της προστασίας των καταναλωτών».
Απαραίτητη η διαφάνεια στις αμοιβές
Σε άλλο μέρος της συνέντευξής του ο κ. Van Hulle ερωτάται ποια ήταν τα συμπεράσματα της δημόσιας διαβούλευσης επί της αναθεωρημένης κοινοτικής οδηγίας για τη διαμεσολάβηση, τα οποία ο ίδιος έλαβε τον Απρίλιο του τρέχοντος έτους, και απαντά: «Υπήρξε μεγάλος βαθμός συμφωνίας με την πρωτοβουλία της Ε.Ε. να αναθεωρηθεί η οδηγία αλλά και τα περισσότερα σημεία που πρότεινε η CEIOPS. Αυτό σημαίνει πως η αγορά είναι πρόθυμη να προχωρήσει σε αυτή την κατεύθυνση. Τα περισσότερα σχόλια αφορούν τις πληροφορίες που απαιτούνται, πιθανές συγκρούσεις συμφερόντων αλλά και το πεδίο εφαρμογής. Οι περισσότερες “φωνές” προέρχονται από τη Γερμανία, το Ην. Βασίλειο, την Ολλανδία και το Βέλγιο, κυρίως επειδή εκεί γίνονται πολλές εσφαλμένες πωλήσεις. Στις χώρες αυτές υπήρξαν νομοθετικές αλλαγές. Σε ό,τι αφορά την παροχή πληροφόρησης, υπήρξε συμφωνία ότι πρέπει να ισχύουν οι ίδιες προϋποθέσεις και απαιτήσεις κατά την πώληση ασφαλιστικών προϊόντων, τόσο για τις ασφαλιστικές εταιρείες όσο και για τους διαμεσολαβούντες. Επομένως, η νέα οδηγία ίσως χρειαστεί άλλο όνομα. Δεν υπάρχει λόγος να γίνεται διαφοροποίηση μεταξύ διαφορετικών δικτύων διανομής (σ.σ. direct πωλήσεις, ασφαλιστικοί σύμβουλοι). Αυτό δε σημαίνει πως πρέπει να υπάρξουν ίδιοι ακριβώς κανόνες, γιατί βεβαίως κάθε δίκτυο θα πρέπει να εξεταστεί ξεχωριστά, η προσέγγιση, όμως, θα πρέπει να είναι επί της ουσίας ίδια. Αρκετοί υποστηρίζουν τη λύση της επαγγελματικής ιδιότητας, σύμφωνα με την οποία όποιος πουλάει ασφαλιστικά προϊόντα θα πρέπει να ξεκαθαρίζει ποιος είναι και ποιον εκπροσωπεί. Το πεδίο σύγκρουσης συμφερόντων είναι, φυσικά, εκείνο στο οποίο θα γίνουν οι περισσότερες συζητήσεις. (…)Υπάρχουν κράτη μέλη τα οποία επιθυμούν ένα σύστημα για την Ευρώπη στο οποίο οι προμήθειες θα απαγορεύονται. Δεν είμαι υπέρ του να ρυθμίσει η Ε.Ε. τον τρόπο με τον οποίο θα αμείβονται οι διαμεσολαβούντες. Αυτό εξαρτάται από την επιχειρηματική κουλτούρα. Αυτό που θεωρώ απαραίτητο είναι η διαφάνεια σχετικά με τις αμοιβές τους, εφόσον τους ζητηθεί. (…)
Ένα άλλο θέμα είναι αυτό της Συμβουλής. Πρέπει να είμαστε ξεκάθαροι στο τι σημαίνει συμβουλή. Δεν θα πρέπει να το παρακάνουμε με τις ρυθμίσεις».(…)
Αναγκαίο ένα σύστημα αμοιβαίας αναγνώρισης σε ό,τι αφορά τα επαγγελματικά προσόντα
«Όσον αφορά το πεδίο δράσης (σ.σ. της οδηγίας) δεν θα το διευρύνουμε απλά για να συμπεριληφθούν οι ασφαλιστικές εταιρείες και να υπάρχουν ίσοι όροι ανταγωνισμού. Θα εξετάσουμε, επίσης, και κάποιες εξαιρέσεις που σήμερα υφίστανται. Πρέπει να δούμε αυτές τις εξαιρέσεις υπό το πρίσμα των επιπτώσεων που έχουν για τους καταναλωτές.
Θα πρέπει να υπάρξει διαφάνεια στην Οδηγία σχετικά με το τι σημαίνει διασυνοριακή επιχείρηση. Τι σημαίνει, στο πλαίσιο της ασφαλιστικής διαμεσολάβησης, ελευθερία να παρέχονται διασυνοριακά υπηρεσίες, ελευθερία εγκατάστασης και όλες οι έννοιες του ευρωπαϊκού δικαίου στις οποίες εργαζόμασταν μέχρι σήμερα. Και σε αυτή την περίπτωση χρειάζεται να δημιουργήσουμε ένα καθεστώς το οποίο θα λειτουργεί προς όφελος του καταναλωτή. Θα πρέπει, επίσης, να έχουμε ένα σύστημα αμοιβαίας αναγνώρισης σε ό,τι αφορά τα επαγγελματικά προσόντα. Και τα 27 κράτη μέλη πιστεύουν πως το δικό τους σύστημα είναι το καλύτερο. Δεν μπορεί να ισχύει αυτό. δεν είναι Εσωτερική Αγορά. Αν έχεις περάσει μια διαδικασία απόκτησης επαγγελματικών προσόντων, θα πρέπει να είσαι αποδεκτός και σε άλλα κράτη μέλη. Επιπλέον, θα πρέπει να αποκτήσουμε κεντρικά μητρώα και να στρογγυλέψουμε το υπάρχον σύστημα, το οποίο είναι σε κάποιες περιπτώσεις λίγο επαχθές. Το επίπεδο επαγγελματικών προσόντων που απαιτούνται θα πρέπει να είναι ανάλογο με την πολυπλοκότητα των προϊόντων που προωθούνται.(…)».
Σύμφωνα με τον ισχύοντα προγραμματισμό, το νέο καθεστώς για την ασφαλιστική διαμεσολάβηση, όπως θα προβλέπεται από την αναθεωρημένη σχετική οδηγία, αναμένεται να ισχύσει από το 2014 -2015.
