Solvency II: Και νέες καθυστερήσεις στην εφαρμογή του

Στο προσκήνιο ήρθε, για μια ακόμα φορά, το νέο πλαίσιο φερεγγυότητας για την ασφαλιστική αγορά, μέσα από συζητήσεις και δημοσιεύματα στις αρχές Οκτωβρίου, αυτή τη φορά μετά από πρωτοβουλίες των Βρετανών ασφαλιστών. Φυσικά, οι διαδικασίες για την επιτυχή εφαρμογή του Solvency II αφορούν και απασχολούν την αγορά συνεχώς και ευρέως σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες. Τι ιδιαίτερο, λοιπόν, συνέβη με τους Βρετανούς;

Εν όψει σχετικών εξελίξεων που προδικάζουν την εφαρμογή του νέου πλαισίου φερεγγυότητας για όλη την Ευρώπη όχι νωρίτερα από τον Ιανουάριο του 2014, η ασφαλιστική αγορά της Βρετανίας αποφάσισε να ασκήσει πιέσεις στον εθνικό εποπτικό φορέα (FSA), προκειμένου να εξασφαλίσει ότι η Βρετανία θα εξαιρεθεί από αυτό το χρονοδιάγραμμα. Το αίτημα των ασφαλιστών του Ηνωμένου Βασιλείου είναι να επιτραπεί στις εταιρείες η μερική υιοθέτηση του νέου καθεστώτος από το 2013 και ο κύριος λόγος της απαίτησης αυτής είναι βεβαίως οικονομικός. 

Η μετάθεση της ημερομηνίας εφαρμογής στις αρχές του 2014 προέκυψε όταν, στις 4 Οκτωβρίου, η FSA ανακοίνωσε ότι η 1η Ιανουαρίου 2013 παραμένει η ημερομηνία κατά την οποία ενεργοποιούνται οι ευθύνες των εποπτικών αρχών και της EIOPA (π.χ. η ενσωμάτωση της οδηγίας θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί την 1η Ιανουαρίου 2013) και ότι η 1η Ιανουαρίου 2014 θα είναι η ημερομηνία κατά την οποία ενεργοποιούνται οι απαιτήσεις του Solvency II που αφορούν στις εταιρείες. 
Όπως αναφέρεται στη σχετική ανακοίνωση της αρχής, στην Ευρώπη υπάρχουν ακόμα ζητήματα υπό εξέταση, μεταξύ των οποίων η μέθοδος προσέγγισης των ομίλων και ο τρόπος υποβολής των εκθέσεων. Οι μέθοδοι υιοθέτησης του νέου καθεστώτος από τη βρετανική εποπτική αρχή θα εξαρτηθούν από την επιλογή της κάθε εταιρείας για το εάν θα χρησιμοποιήσει την προκαθορισμένη φόρμουλα ή δικό της εσωτερικό μοντέλο. Φυσικά, η εποπτική αρχή τονίζει την ανάγκη οι εταιρείες να εξακολουθήσουν να επενδύουν στην προετοιμασία και το σχεδιασμό για την υιοθέτηση του νέου πλαισίου, καθώς η ίδια θα δέχεται την υποβολή εσωτερικών μοντέλων που χρειάζονται την έγκρισή της από το Μάρτιο του 2012 έως και τα μέσα του 2013.

Από την πλευρά της CEA, του ευρωπαϊκού οργάνου των ασφαλιστών, η αντίδραση σε αυτή την πρωτοβουλία της FSA, να μιλήσει για ουσιαστικά νέα, διπλή ημερομηνία εφαρμογής των υποχρεώσεων, ήταν θετική, σημειώνοντας ότι εάν κάποιες εταιρείες θεωρούν ότι είναι έτοιμες και επιθυμούν να συμμορφωθούν με τις νέες απαιτήσεις νωρίτερα, δηλαδή το 2013, θα πρέπει να τους δοθεί η δυνατότητα να το πράξουν (opt-in option). 
Το ίδιο θετικά υποδέχτηκαν τη διπλή ημερομηνία εφαρμογής και οι Βρετανοί ασφαλιστές, εκφράζοντας ωστόσο ορισμένες συγκεκριμένες ενστάσεις σε συζητήσεις που είχαν με αρμόδιους φορείς. Το ζήτημα που προκύπτει γι’ αυτούς είναι ότι οι εταιρείες τους θα κληθούν να επιβαρυνθούν με επιπλέον κόστη, καθώς μέσα στο 2013 οι ασφαλιστικές εταιρείες του Ηνωμένου Βασιλείου υποχρεούνται σε αξιολόγηση της κεφαλαιακής τους επάρκειας με βάση τα παλιά τους μοντέλα υπολογισμού κεφαλαίων, τη στιγμή που έχουν ήδη επιβαρυνθεί με το κόστος δημιουργίας των νέων μοντέλων, σύμφωνα με τις επιταγές του Solvency II. Η παράλληλη αυτή διατήρηση δύο μοντέλων αλλά και η παράταση εργασιών συμμόρφωσης με το νέο πλαίσιο για έναν ακόμη χρόνο, το 2013, είναι κόστη που δεν μπορούν να αντέξουν στο ήδη επιβαρημένο οικονομικό περιβάλλον στο οποίο λειτουργούν. 

Η απόφαση της βρετανικής εποπτικής αρχής αναμένεται να “συμπαρασύρει” και άλλους εποπτικούς φορείς σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, μιας και η FSA είναι μέχρι σήμερα πρωτεργάτης σε όλες τις διαδικασίες που σχετίζονται με το νέο πλαίσιο φερεγγυότητας, έχει αυξημένο κύρος στα ευρωπαϊκά όργανα και δείχνει να συνεργάζεται ουσιαστικά και στενά με την τοπική ασφαλιστική αγορά.
Είναι αδιαμφισβήτητο γεγονός ότι η λεπτομερής αναμόρφωση του risk management, των μοντέλων προσομοίωσης, των εκθέσεων ελέγχου και των διαδικασιών λήψεως αποφάσεων έχει βάλει σε μεγάλα έξοδα την ασφαλιστική αγορά. Είναι λογικό, συνεπώς, όσοι ασφαλιστές θεωρούν ότι οι εταιρείες τους είναι έτοιμες να περάσουν στο επόμενο στάδιο, να θέλουν να θέσουν επιτέλους σε λειτουργία τα νέα συστήματά τους. Όμως, φαίνεται πως τόσο η Ευρωπαϊκή Επιτροπή όσο και οι εποπτικές αρχές του χρηματοοικονομικού τομέα δεν είναι απολύτως έτοιμες για το επόμενο βήμα, ενώ κρίσιμα σημεία, όπως ο τρόπος αντιμετώπισης των μακροχρόνιων προϊόντων εγγυημένων προσόδων, δεν έχουν ακόμα διευκρινιστεί.

Σημαντική παράμετρος στο θέμα της νέας αυτής καθυστέρησης στην εφαρμογή του Solvency II θεωρούμε ότι είναι και οι ερμηνείες που δόθηκαν από στελέχη του αναλογιστικού κλάδου διεθνώς. Οι αναλογιστές, οι κατεξοχήν αρμόδιοι για την προετοιμασία των ασφαλιστικών εταιρειών εν όψει του νέου καθεστώτος, αντιμετώπισαν τα νέα με μάλλον ανάμεικτα συναισθήματα. Ανάμεσα στις φωνές των πολλών που είδαν τη μετάθεση της ημερομηνίας με θετικό μάτι, καθώς θα δώσει την ευκαιρία για ακόμα καλύτερη προετοιμασία των μοντέλων και των διαδικασιών, υπήρξαν και αρκετοί που επισήμαναν πως αυτό θα σημάνει περαιτέρω δαπάνες για τον ασφαλιστικό κλάδο. Παράλληλα, αρκετοί είναι εκείνοι που αποδίδουν τις καθυστερήσεις στο γνωστό μας ελληνικό πρόβλημα και την αργή πολιτική διαδικασία για την αντιμετώπισή του, που θα δημιουργήσει προβλήματα στη φερεγγυότητα των ασφαλιστικών εταιρειών και όχι μόνο. Διάχυτη είναι και η ανησυχία πως την ετήσια καθυστέρηση που προανήγγειλε η FSA, θα ακολουθήσουν και περαιτέρω καθυστερήσεις στη νομοπαρασκευαστική διαδικασία, κάτι που θα ενοχλούσε μεγάλο μέρος της αγοράς.