Χρήσιμες πληροφορίες για τις τρέχουσες εξελίξεις αναφορικά με την πορεία του Solvency ΙΙ περιέχονται στο Ενημερωτικό Φυλλάδιο (Newsletter) για το Solvency ΙΙ της ΕΑΕΕ, την επιμέλεια του οποίου έχει αναλάβει η κα Μ. Χαμπάκη, Υπεύθυνη Οικονομικών Θεμάτων & Κλάδου Ζωής της Ένωσης.
Η Υποεπιτροπή Οικονομικών Λογιστικών και Φορολογικών θεμάτων της Ε.Α.Ε.Ε. έχει καθιερώσει από το 2008 τη δημιουργία του εν λόγω ενημερωτικού φυλλαδίου και από το τελευταίο δελτίο του μηνός Μαΐου 2011 επιλέξαμε τα δύο άρθρα που ακολουθούν.
Omnibus II και οι ενδεχόμενες επιπτώσεις του στην τελική ημερομηνία εφαρμογής της Οδηγίας Solvency II
Οι διαδικασίες για την εφαρμογή της Οδηγίας Solvnecy II βρίσκονται σε πλήρη εξέλιξη μετά την υιοθέτηση του οριστικού πλαισίου της Οδηγίας την άνοιξη του 2009 (2009/138/EC). Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, στην παρούσα φάση, ολοκληρώνει τα μέτρα εφαρμογής (ΙΜ) της Οδηγίας, τα οποία παρέχουν τις απαραίτητες τεχνικές λεπτομέρειες που συνοδεύουν το ρυθμιστικό καθεστώς της Οδηγίας. Σύμφωνα με το υφιστάμενο πρόγραμμα υιοθέτησης της Οδηγίας Solvency II, αναμένεται ότι η οριστικοποίηση των μέτρων εφαρμογής θα έχει ολοκληρωθεί περί τα τέλη του 2011, ενώ το πλαίσιο της Οδηγίας προβλέπεται να ενσωματωθεί στη νομοθεσία των κρατών-μελών μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 2012.
Η παράλληλη δημοσίευση του σχεδίου Οδηγίας Omnibus II έρχεται να περιπλέξει την ομαλή εξέλιξη του υφιστάμενου προγράμματος για την εφαρμογή του Solvency II. Το κείμενο της Omnibus II προβλέπει τη δυνατότητα της EIOPA (European Insurance and Occupational Pensions Authority) για τη χρήση οριζόντιων μεταβατικών διατάξεων, εάν αυτό κριθεί σκόπιμο, για την ομαλή μετάβαση στο νέο πλαίσιο Solvency II, προκειμένου να αποφευχθούν σοβαρές διαταραχές στη λειτουργία της αγοράς καθώς και ενδεχόμενες επιπτώσεις στο εύρος σημαντικών παρεχόμενων ασφαλιστικών προϊόντων. Επίσης, η Οδηγία «Omnibus II», εφόσον ψηφιστεί, δίδει επίσημη παράταση στην ημερομηνία εφαρμογής της οδηγίας Solvency II, μεταθέτοντάς την από την 31η Οκτωβρίου 2012 στην 1η Ιανουαρίου 2013, για λόγους εναρμόνισης των απαιτήσεων του νέου πλαισίου με το οικονομικό έτος, που στην πλειοψηφία των ασφαλιστικών εταιρειών λήγει την 31η Δεκεμβρίου.
H CEA (Comite Europeen des Assurances) έχει επανειλημμένα εκφράσει τις ανησυχίες της για το χρονικό περιθώριο που έχει δοθεί για την οριστική υιοθέτηση της Οδηγίας Omnibus II, κρίνοντας ότι οι παρατεταμένες πολιτικές διαπραγματεύσεις για την Omnibus II ενδεχομένως να έχουν χρονικές επιπτώσεις στην ολοκλήρωση του 2ου επιπέδου (μέτρα εφαρμογής) άρα και του 3ου επιπέδου (κατευθυντήριες γραμμές) της οδηγίας Solvency II. Σύμφωνα με την ευρωπαϊκή πρακτική, το σχέδιο οδηγίας Omnibus II θα πρέπει να υιοθετηθείεπίσημα και από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αλλά και από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο χωρίς ενστάσεις από τα κράτη-μέλη, πριν την παρουσίαση του τελικού κειμένου για τα μέτρα εφαρμογής της Solvency II από την Κομισιόν. Θεωρείται απίθανο να επιτευχθεί μια ομόφωνη απόφαση επί του κειμένου της Omnibus II πριν από το δεύτερο τρίμηνο του 2012, δεδομένου ότι η ψηφοφορία στην ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου δεν θα γίνει πριν από τον Ιανουάριο του 2012. Συνεπώς, οι χρονικές επιπτώσεις τόσο για τη δημοσίευση των μέτρων εφαρμογής της Solvency II όσο για τις κατευθυντήριες γραμμές του 3ου επιπέδου θα είναι άμεσες.
Το σχέδιο οδηγίας Omnibus II επηρεάζει επίσης την οδηγία Solvency II και σε άλλους τομείς, που αφορούν στον εποπτικό συντονισμό καθώς και στον τρόπο διευθέτησης διαφωνιών σε επίπεδο εποπτών. Επίσης, εισάγει νομικές πράξεις (εξουσιοδοτήσεις πράξεων και τεχνικά πρότυπα εφαρμογής) σύμφωνα με τη Συνθήκη της Λισσαβόνας, ενώ παράλληλα, όπως έχει αναφερθεί και στο παρελθόν, προτείνει το μεταβατικό πλαίσιο, στην περίπτωση που θα κριθεί σκόπιμο, το οποίο θα είναι εφαρμόσιμο, μεταξύ άλλων, σε θέματα αποτίμησης, εταιρικής διακυβέρνησης, εποπτικών αναφορών και δημοσιοποίησης, καθορισμού ιδίων κεφαλαίων, Κοινής Προσέγγισης για τον υπολογισμό της απαίτησης του Κεφαλαίου Φερεγγυότητας (SCR) καθώς και στην επιλογή των μεθόδων και των παραδοχών για τον υπολογισμό των τεχνικών προβλέψεων.
Η CEA (Comite Europeen des Assurances) εμμένει στη θέση της για τη διατήρηση της ημερομηνίας εφαρμογής της Οδηγίας Solvency II την 1η Ιανουαρίου 2013, αλλά παράλληλα εκφράζει έντονες ανησυχίες για την ενδεχόμενη καθυστέρηση που το σχέδιο Οδηγίας Omnibus II θα επιφέρει στην ευρωπαϊκή ασφαλιστική αγορά.
Οι εξελίξεις για την οριστικοποίηση των μέτρων εφαρμογής του Δευτέρου Επιπέδου (level 2)
Το Μάρτιο του 2011 η Κομισιόν δημοσίευσε το πιο πρόσφατο (και πιθανώς τελευταίο) ενοποιημένο κείμενο, στο οποίο περιλαμβάνονται τα μέτρα εφαρμογής του Δευτέρου Επιπέδου, τα οποία συνοδεύουν το ρυθμιστικό καθεστώς της Οδηγίας Solvency II. Τα μέτρα εφαρμογής είναι υψίστης σημασίας για την αγορά, αφού εμπεριέχουν αναλυτικές οδηγίες οι οποίες συνοδεύουν τα βασικά άρθρα του κειμένου.
Η CEA (Comite Europeen des Assurances) εξέφρασε επανειλημμένα τις ανησυχίες της ευρωπαϊκής ασφαλιστικής αγοράς για τις πιθανές αρνητικές μακροοικονομικές αλλά και κοινωνικές συνέπειες που θα προκύψουν από τη συνεχή προσθήκη υπερβολικά συντηρητικών και δεσμευτικών στοιχείων στα μέτρα εφαρμογής. Αποκορύφωμα των ενεργειών διαμαρτυρίας της CEA, σε συνεργασία με το Pan-European Insurance Forum (CEO’s μεγάλων ασφαλιστικών ομίλων και εταιρειών), το CRO Forum (Chief Risk Officers) και το CFO Forum (Chief Financial Officers), ήταν η αποστολή, την 29η Μαρτίου 2011, αυστηρής επιστολής προς τον Επίτροπο Barnier, με στόχο τη γνωστοποίηση των προβλημάτων αυτών και την επιτακτική ανάγκη λήψης άμεσων αποφάσεων για την αντιμετώπισή τους. Η άμεση αντίδραση του Επιτρόπου είχε ως αποτέλεσμα τη δημιουργία μιας ομάδας παρακολούθησης των εξελίξεων (Solvency II monitoring group), η οποία απαρτίστηκε από στελέχη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, της EIOPA και της ευρωπαϊκής ασφαλιστικής αγοράς.
Η ομάδα συναντήθηκε τη 15η Απριλίου 2011, προκειμένου να συζητήσει τα θέματα που ανέκυψαν με αφορμή την προαναφερόμενη επιστολή και αποφάσισε τη σύσταση ειδικών ομάδων εργασίας για την περαιτέρω διερεύνηση σοβαρών θεμάτων που απασχολούν την αγορά.
– Η μια ομάδα εργασίας, στην οποία συμμετέχουν η EIOPA και στελέχη της αγοράς, προχώρησε στη διερεύνηση των θεμάτων που αφορούν στη βαθμονόμηση του κινδύνου underwriting σε μη ζωικά προϊόντα και σε προϊόντα Υγείας, τα οποία ταξινομούνται ως μη παρόμοια με ασφαλίσεις Ζωής (non STL).
– Η άλλη ομάδα εργασίας, στην οποία συμμετέχουν η Κομισιόν, αντιπρόσωποι των κρατών-μελών, η EIOPA και στελέχη της αγοράς, προχώρησε στη διερεύνηση θεμάτων που άπτονται στο χειρισμό των μακροχρόνιων εγγυήσεων.
– Η τρίτη ομάδα εργασίας, που απαρτίζεται από στελέχη της Κομισιόν, της EIOPA και της αγοράς, ασχολείται με τον ορισμό του EPiFP, δηλαδή με τα αναμενόμενα κέρδη από μελλοντικά ασφάλιστρα (expected profits in future premiums).
Αναμένεται και πιθανή διαβούλευση της EIOPA με τη CEA για τις απαιτήσεις της Οδηγίας αναφορικά με τον Καταστροφικό Κίνδυνο (CatRisk).
Τέλος, η CEA παρότρυνε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να λάβει υπόψη της τις ομόφωνες προτάσεις των μελών της αναφορικά με:
– Τις μακροχρόνιες εγγυήσεις που αναφέρονται σε λύσεις σε σχέση με την παρέκταση της καμπύλης επιτοκίων ελεύθερων κινδύνου (extrapolation of the risk free rate curve).
– Την επιβάρυνση ρευστότητας (liquidity premium) και
– Των κινήτρων προς τις ασφαλιστικές εταιρείες προκειμένου να προχωρούν στην κατάλληλη αντιστοίχιση των μακροχρόνιων υποχρεώσεών τους (Liability matching at longer end).
